ព័ត៌មានពេលព្រឹក ១៤ ឧសភា៖ កងទ័ពចិនជាង៧០០នាក់ត្រៀមធ្វើសមយុទ្ធនៅកម្ពុជាក្នុងសប្តាហ៍នេះ Public Domain  — ព័ត៌មាននៅថ្ងៃនេះមានដូចជា កងទ័ពចិនជាង៧០០នាក់ត្រៀមធ្វើសមយុទ្ធនៅកម្ពុជាក្នុងសប្តាហ៍នេះ។ TikTok ប្តឹងសហរដ្ឋអាមេរិកដើម្បីរារាំងច្បាប់ហាមបណ្តាញសង្គមនេះ។ ក្រុមសិទ្ធិមនុស្ស៖ការចាប់ខ្លួនប្រធានបក្សកម្លាំងជាតិ ប៉ះពាល់សេរីភាពបញ្ចេញមតិនិងព័ត៌មានផ្សេងៗទៀត៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 3 min
ធនាគារចិនផ្តើម​ប្រុងប្រយ័ត្ន​ក្នុងប្រតិបត្តិការ​ហិរញ្ញវត្ថុជាមួយរុស្ស៊ី ដោយខ្លាចទណ្ឌកម្មអាមេរិក? Attribution+  —  ប្រមាណ​ជាង​២ឆ្នាំក្រោយ​នៃសង្គ្រាម​អ៊ុយក្រែនបានផ្ទុះឡើង ចិន​បានប្រកាសគោលជំហរអព្យាក្រិត្យ និងដោយ​​មិន​បាន​ចូលរួម​ថ្កោលទោស ឬដាក់ទណ្ឌកម្មលើរុស្ស៊ីទេ។ តែទន្ទឹមនឹងនេះ លោក​ស៊ី ជីនពីងបានប្រកាសថា រុស្ស៊ី និងចិន ភ្ជាប់គ្នា​ដោយ​មិត្តភាពដែល​គ្មានទីបំផុត​។ នៅពីក្រោយមិត្តភាពនេះ ចិនត្រូវបាន​គេសង្ស័យនិងចោទថាបាន​បន្តធ្វើជំនួញជាមួយរុស្ស៊ី តាមរយៈការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម លក់អាវុធ សម្ភារៈសិក និង​ឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យា ដើម្បីឲ្យរុស្ស៊ី​បន្តធ្វើសង្គ្រាម​​។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ផ្អែក​តាមការវិភាគថ្មីៗនេះ គេសង្កេតឃើញថាធនាគារ​ចិនជាច្រើន បាន​ចាប់ផ្តើម​បង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់​ ដោយខ្លាចក្រែងជាប់​ទណ្ឌកម្ម​របស់អាមេរិក​។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 5 hr
ចិន​បង្កើន​សម្ពាធ​លើ​តៃវ៉ាន់​មុន​ពេល​ប្រធានាធិបតី​ថ្មី​របស់​តៃវ៉ាន់​ស្បថ​ចូល​កាន់​តំណែង Public Domain  — ទីក្រុងតៃប៉ិ កោះតៃវ៉ាន់ — ប្រទេស​ចិន​បាន​បង្កើន​យុទ្ធនាការ​ជះ​ឥទ្ធិពល​និង​ដាក់​សម្ពាធ​ជា​បន្តបន្ទាប់​ទៅ​លើ​កោះ​តៃវ៉ាន់​មុន​ពេល​ប្រធានាធិបតី​ទើប​ជាប់​ឆ្នោត​ថ្មី​របស់​តៃវ៉ាន់​លោក Lai Ching-te ស្បថ​ចូល​កាន់​តំណែង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី ២០ ខែ​ឧសភា​ខាងមុខ។ អ្នកវិភាគ​មួយ​ចំនួន​បាន​និយាយ​ថា ចិន​កំពុង​ព្យាយាម​សាកល្បង​មើល​ថាតើ​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​របស់​តៃវ៉ាន់​នឹង​ឆ្លើយតប​យ៉ាង​ដូចម្ដេច​ចំពោះ​ការ​ដាក់សម្ពាធ​របស់​ខ្លួន​កាន់តែ​ខ្លាំងឡើង ហើយ​ស្រប​ពេល​នោះ​ដែរ ចិន​ក៏​កំពុង​បំផ្លាញ​បន្តិច​ម្ដងៗ​នូវ​ស្ថានភាព​បច្ចុប្បន្ន​ដែល​មាន​ជាយូរ​មកហើយ​នៅ​ច្រកសមុទ្រ​តៃវ៉ាន់។ លោក Chen Fang-yu អ្នកជំនាញ​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ Soochow នៅ​កោះ​តៃវ៉ាន់ បាន​ថ្លែង​ថា៖ «ក្នុង​រយៈពេល​ខ្លី ចិន​នឹង​ព្យាយាម​មើល​ថាតើ​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​របស់​តៃវ៉ាន់​ក្រោម​ការ​ដឹកនាំ​របស់​លោក Lai នឹង​ឆ្លើយតប​យ៉ាង​ដូចម្ដេច​ទៅនឹង​យុទ្ធនាការ​ដាក់​សម្ពាធ​របស់​ខ្លួន»។ លោក​បាន​ប្រាប់ VOA តាម​ទូរស័ព្ទ​ថា៖ «ស្របពេល​ជាមួយគ្នា​នេះ​ដែរ រដ្ឋាភិបាល​ចិន​ក៏​ប៉ុនប៉ង​កែប្រែ​ស្ថានភាព​បច្ចុប្បន្ន​ដែល​មាន​ជា​យូរ​មក​ហើយ​នៅ​ច្រក​សមុទ្រ​តៃវ៉ាន់ នៅពេល​ដែល​តៃវ៉ាន់​កំពុង​ផ្ដោត​លើ​ការ​ចូលកាន់​តំណែង​របស់​ប្រធានាធិបតី​ថ្មី»។ ក្រសួង​ការពារជាតិ​តៃវ៉ាន់​បាន​កត់សម្គាល់​ឃើញ​ថា ​យន្តហោះ​យោធា​ចិន ២៦ គ្រឿង​និង​នាវា​កងទ័ព​ជើងទឹក​ចិន ៥ គ្រឿង​បាន​ធ្វើ​ប្រតិបត្តិការ​នៅ​ជិត​កោះ​តៃវ៉ាន់​ពី​ថ្ងៃ​ទី ២ ដល់​ទី ៣ ខែ​ឧសភា​នេះ ដោយ​ក្នុង​នោះ យន្តហោះ​យោធា​ចិន ១៧ គ្រឿង​បាន​ហោះ​ឆ្លងកាត់​ខ្សែ​បន្ទាត់​កណ្ដាល​នៃ​ច្រក​សមុទ្រ​តៃវ៉ាន់។ យន្តហោះ​ចិន​ខ្លះ​បាន​ហោះហើរ​នៅ​ចម្ងាយ​ប្រមាណ​តែ ៧៦ គីឡូម៉ែត្រ​ប៉ុណ្ណោះ​ពី​ទីក្រុង​ Keelung ដែល​ជា​ទីក្រុង​កំពង់ផែ​នៅ​ភាគ​ខាងជើង​កោះ​តៃវ៉ាន់​ដែល​ជា​ទីតាំង​របស់​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើងទឹក​ដ៏​សំខាន់​មួយ​របស់​តៃវ៉ាន់។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ​ដែរ អគ្គនាយក​ការិយាល័យ​សន្តិសុខ​ជាតិ​របស់​តៃវ៉ាន់​លោក Tsai Ming-yen បាន​ថ្លែង​ទៅកាន់​ក្រុម​សមាជិក​សភា​តៃវ៉ាន់​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី ១ ខែ​ឧសភា​ថា យោធា​ចិន​បាន​ប្រើ​យុទ្ធវិធី​ថ្មី​នៅ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​ល្បាត​រួមគ្នា​ត្រៀម​ប្រយុទ្ធ​នៅ​ជិត​កោះ​តៃវ៉ាន់ ដែល​ក្នុង​នោះ​រួមមាន​ទាំង​ការ​ល្បាត​ប្រយុទ្ធ​នាពេល​យប់​និង​ការ​ប្រើប្រាស់​កប៉ាល់​ទម្លាក់​ទ័ព​និង​នាវា​កម្ទេច​គ្រាប់មីន​នៅ​ក្នុង​អំឡុង​សមយុទ្ធ​ទាំងនោះ​ផងដែរ។ ចិន​បាន​គំរាម​ម្ដងហើយ​ម្ដងទៀត​នៅក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ថ្មីៗ​នេះ​ថា​ខ្លួន​នឹង​ប្រើ​កម្លាំង​ដើម្បី​ធ្វើ​យ៉ាងណា​ឱ្យ​ខ្លួន​អាច​បង្រួបបង្រួម​ឡើងវិញ​ជាមួយ​នឹង​តៃវ៉ាន់។ រដ្ឋាភិបាល​ចិន​យល់​ឃើញ​ថា លោក Lai គឺជា​អ្នក​ដែល​តស៊ូមតិ​ទាមទារ​ឯករាជ្យភាព​របស់​តៃវ៉ាន់។ ដោយសារតែ​យោធា​ចិន​តែងតែ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​នៅ​ចន្លោះ​ខែ​មិថុនា​និង​ខែ​វិច្ឆិកា លោក Su Tzu-yun  អ្នក​ជំនាញ​ផ្នែក​យោធា​នៃ​វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ​ផ្នែក​ការពារ​ជាតិ​និង​សន្តិសុខ (Institue for National Defense and Security Research) នៅ​ទីក្រុង​តៃប៉ិ កោះ​តៃវ៉ាន់ បាន​និយាយ​ថា រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​របស់​តៃវ៉ាន់​ត្រូវតែ​ឃ្លាំមើល​ឱ្យ​បាន​ដិតដល់​លើ​ការ​កើនឡើង​ណាមួយ​នៃ​សកម្មភាព​យោធា​របស់​ចិន​នៅ​ជុំវិញ​កោះ​តៃវ៉ាន់​នៅ​ក្រោយ​ការ​ឡើង​កាន់​តំណែង​របស់​លោក Lai នៅ​ថ្ងៃ​ទី ២០ ខែ​ឧសភា​ខាងមុខ។ បន្ថែម​ទៅ​នឹង​ការ​គំរាមកំហែង​ដែល​បង្ក​ឡើង​ដោយ​ការ​បង្កើន​សកម្មភាព​យោធា​របស់​ចិន អ្នកជំនាញ​ផ្នែក​សន្តិសុខ​មួយចំនួន​បាន​និយាយ​ថា តៃវ៉ាន់​គួរតែ​ប្រុងប្រយ័ត្ន​ផងដែរ​ចំពោះ​កិច្ច​ប្រឹងប្រែង​របស់​ចិន​ក្នុងការ​បង្កើត​ឱ្យ​មាន​ការ​បែកបាក់​នយោបាយ​នៅ​តៃវ៉ាន់។ លោក J Michael Cole អ្នកវិភាគ​ផ្នែក​បញ្ហា​សន្តិសុខ​ប្រចាំ​នៅ​កោះ​តៃវ៉ាន់ បាន​បញ្ជាក់​ថា៖ «មាន​គ្រប់​ហេតុផល​ទាំងអស់​ដែល​ត្រូវ​ជឿ​ថា [គណបក្ស​កុម្មុយនីស្ត​ចិន] កំពុង​បង្កើន​កិច្ច​ប្រឹងប្រែង​ដើម្បី​ប្រើ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​តៃវ៉ាន់​ឱ្យ​វាយប្រហារ​លើ​តៃវ៉ាន់​ខ្លួនឯង»។ លោក​បាន​បន្ថែម​ថា ចិន​នឹង​ពឹង​លើ​កម្លាំង​នយោបាយ​នៅ​តៃវ៉ាន់​ដែល​មាន​ភាព​រាក់ទាក់​ជាមួយ​ខ្លួន​ដើម្បី «បំផ្លាញ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក Lai» ហើយ​កិច្ច​ប្រឹងប្រែង​ទាំងនេះ​នឹង​មាន «ផលវិបាក​ធ្ងន់ធ្ងរ​លើ​សមត្ថភាព​របស់​តៃវ៉ាន់​ក្នុងការ​ទប់ទល់​នឹង​ការ​ជ្រៀត​ចូល​របស់​ចិន​និង​លើ​សមត្ថភាព​ប្រតិបត្តិការ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​តៃវ៉ាន់»។   តៃវ៉ាន់​បន្ត​ផ្ដល់​អាទិភាព​លើ​គោល​នយោបាយ​ចាស់ នៅក្នុង​ការ​ប្រឈម​នឹង​សម្ពាធ​កើនឡើង​ពី​ប្រទេស​ចិន លោក Lai បាន​តែងតាំង​សមាជិក​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​បច្ចុប្បន្ន​មួយ​ចំនួន​ឱ្យ​កាន់​តំណែង​សំខាន់ៗ​ផ្នែក​សន្តិសុខ​ជាតិ គោល​នយោបាយ​ការបរទេស និង​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ចិន​ដីគោក​សម្រាប់​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ថ្មី​របស់​លោក។ លោក Cole បាន​និយាយ​ថា ការ​ជ្រើសរើស​មន្ត្រី​របស់​លោក Lai សម្រាប់​ផ្នែក​សន្តិសុខ​ជាតិ​និង​គោល​នយោបាយ​ការបរទេស​នេះ​ឆ្លុះបញ្ចាំង​អំពី​ចេតនា​របស់​លោក​ក្នុង​ការ​បន្ត​របៀបវារៈ​គោល​នយោបាយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​នឹង​ត្រូវ​អស់​អាណត្តិ​ក្រោម​ការ​ដឹកនាំ​របស់​អ្នកស្រី​ប្រធានាធិបតី Tsai Ing-wen ដែល​ផ្ដោត​លើ​ការ​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​របស់​តៃវ៉ាន់​ជាមួយ​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដូចគ្នា​ដូចជា​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​និង​ជប៉ុន​ជាដើម។ លោក​បាន​ប្រាប់ VOA ថា៖ «[ការ​សម្រេចចិត្ត] បែប​នេះ​នឹង​ដើរ​តួនាទី​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​ការ​ធានា​ដល់​ប្រទេស​សម្ព័ន្ធមិត្ត​និង​ដៃគូ​នានា​របស់​តៃវ៉ាន់​នៅ​ជុំវិញ​ពិភពលោក​ថា តៃវ៉ាន់​នៅតែ​ប្ដេជ្ញា​ដើរ​តាម​គោល​នយោបាយ​ការបរទេស​ដែល​មាន​ការ​ទទួល​ខុសត្រូវ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​អ្នកស្រី Tsai»៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 5 hr
សហគមន៍​ជនជាតិ​មូស្លីម​ក្នុង​ទីក្រុង​ញូវដាលី​ប្រទេស​ឥណ្ឌា​ប្រែក្លាយ​ទីតាំង​បាតុកម្ម​ទៅ​ជា​មណ្ឌល​ម្ហូប... Public Domain  — រដ្ឋធានីញូវដែលី ប្រទេសឥណ្ឌា — សហគមន៍​ជនជាតិ​មូស្លីម​មួយ​កន្លែងក្នុង​ប្រទេសឥណ្ឌា ដែលត្រូវ​បាន​គេ​ស្គាល់​តិចតួច​ក្នុង​ពេល​កន្លង​ទៅ ពេល​នេះ​បាន​ប្រែក្លាយ​កន្លែងធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំង​តវ៉ានៅ​តាម​ដង​ផ្លូវ​ជាតិ​មួយ​កាល​ពី​ ៤ ​ឆ្នាំមុនទៅ​ជាមជ្ឈមណ្ឌល​ម្ហូបអាហារ​ ដែល​មាន​ការ​ពេញ​និយម​ខ្លាំង​ និង​បាន​ទាក់ទាញមនុស្ស​ជា​ច្រើន​រយនាក់មក​ពី​ផ្នែក​ផ្សេងៗ​ទាំង​ក្នុង ​និង​ក្រៅទីក្រុង​ញូវដែលី​មក​កាន់​ទី​នេះ​ ដោយ​រួម​ទាំង​អ្នក​មិន​មែន​ជា​ជនមូស្លីម​ផង​ដែរ។ ក្នុង​សង្កាត់​មួយ​នៃទីក្រុង​ញូវដែលី​ដែល​មាន​ជនជាតិ​មូស្លីម​រស់​នៅ​ភាគ​ច្រើន​ ហើយ​ដែល​មិន​សូវ​មាន​អ្នកស្គាល់​ច្រើន​នោះបានធ្វើ​ឱ្យមាន​ការ​ចាប់អារម្មណ៍​កាល​ពីរដូវ​ត្រជាក់ឆ្នាំ ​២០១៩ ​និង ​២០២០ ដោយ​ស្ត្រី​រាប់ពាន់​នាក់​បាន​នាំ​គ្នា​ចេញ​មក​បោះជំរំប្រមូល​ផ្តុំ​នៅតាម​ដងផ្លូវ​ជាតិ​មួយ​កន្លែងអស់​រយៈពេល ​៣ ​ខែ​ ដោយ​ប្រឆាំង​តវ៉ា​ទៅ​នឹង​ច្បាប់​សញ្ជាតិ​មួយ​ ដែល​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​ជាតិ​និយម​ហ៊ិនឌូ​ ដែល​ក្រុម​ជនមូស្លីម​ទាំងនោះ​និយាយ​ថា​ ជាការ​រើសអើងប្រឆាំង​នឹង​ពួក​គេ។ ប៉ុន្តែ ​៤ ​ឆ្នាំ​ក្រោយ​មក តំបន់​វណ្ណៈកម្មករ​មួយនេះ​ដែល​គេ​ស្គាល់​ឈ្មោះ​ថា Shaheen Bagh បាន​ប្រែក្លាយទី​កន្លែង​ប្រឆាំង​មួយ​នេះ​ទៅ​ជា​មជ្ឈម​មណ្ឌល​ម្ហូបអាហារ​មួយ​ដែលបានទាក់ទាញ​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​រយ​នាក់​។ ក្រុម​អ្នក​ភូមិ​នៅ​ទី​នោះ​បាន​ភ្ជាប់​អត្តសញ្ញាណ​ថ្មី​របស់​គេ​ទៅ​នឹង​ថ្ងៃ​ ដែល​ពលរដ្ឋជា​ច្រើនមក​ពី​គ្រប់ផ្នែក​ក្នុង​ទីក្រុង ចេញ​មកសម្តែង​សាមគ្គីភាព​របស់គេ​ជា​មួយ​ក្រុមអ្នក​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ ​ហើយ​ជា​ញឹកញាប់​បាន​អង្គុយលេង​ជា​មួយ​គ្នា​ នៅ​កន្លែងតង់ម្ហូបអាហារដែល​ដាក់​តម្រៀបតគ្នា​នៅ​តាម​បណ្តាយផ្លូវ។ អ្នក​ស្រី Aasif Mujtaba ជា​អ្នក​រៀបចំ​ម្នាក់​នៃ​ការ​ប្រឆាំង​តវ៉ានោះ​បាន​និយាយ​ថា នៅ​ពេល​ដែល​អ្នក​អង្គុយនៅ​កន្លែង​បាតុកម្ម​យូរ​ពេក អ្នកមាន​អារម្មណ៍​ថា​ហត់នឿយ​និង​អស់​កម្លាំង ដូច្នេះ​ក៏​មករក​ហូប​តែ​មួយ​កែវ​នៅ​តូប​លក់​តែ។ អ្នក​មិន​គ្រាន់​តែ​ផឹកតែ​ទេ​ តែ​ក៏​និយាយបញ្ចេញ​គំនិត​យោបល់​ផង​ដែរ។ នោះ​ជា​ពេល​វេលា​មួយ​ ដែល​សហគមន៍​មិន​សូវ​គេ​ស្គាល់នេះត្រូវ​បាន​គេស្គាល់​ច្រើនថា​ជាមនុស្ស​ដែល​មានភាព​រួសរាយ​រាក់ទាក់និង​ជាអ្នក​មាន​ថ្វីដៃ​ខាង​ធ្វើ​ម្ហូប​ឆ្ងាញ់ៗ​ផង​ដែរ»។ កន្លែង​ដាក់ម្ហូប​នៅ​មិន​ឆ្ងាយ​ពី​កន្លែង​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ទេ។ អ្នក​ស្រុក​ធ្វើ​ម្ហូប​នៅ​ផ្ទះ​ហើយ​ផ្តល់​ដល់​អ្នក​ប្រឆាំង​តវ៉ាដែល​អង្គុយនៅលើ​ផ្លូវ​ជាតិ​នៅក្នុង​រដូវ​រងារ​ដ៏​ត្រជាក់​ខ្លាំង​នៅពេល​យប់។ សកម្មភាព​ធ្វើ​ម្ហូប​អាហារ​នៅ​ចង្ក្រានរបស់​សហគមន៍​ក៏​មាន​ភាព​មមាញឹកខ្លាំង​ផង​ដែរ។ ក្រុម​អ្នក​ស្ម័គ្រចិត្ត​នៅសង្កាត់​ខាង​ក្រៅ​ក៏​បាន​យក​ម្ហូប ​តែ​និង​ទឹក​មក​ចូលរួម​ដែរ។ អ្នកស្រី Tanushree Bhasin ជា​អ្នក​កាសែត​ដែល​បាន​មក​ដល់​កន្លែង​នេះ​ជា​លើក​ទី ១ ក្នុង​អំឡុង​ពេល​នៃការ​ប្រឆាំង​តវ៉ា​នោះនិយាយ​ថា ​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​មាន​ការ​ចាប់​អារម្មណ៍ទៅ​លើ​ភាព​រួសរាយ​រាក់ទាក់ ដែល​គេ​ឃើញ​នៅ​ពេល​ដែល​អ្នក​ភូមិ​និងអ្នក​ក្រៅ​ភូមិ​ចែក​ម្ហូបអាហារ​គ្នាទៅ​វិញ​ទៅ​មក។ អ្នក​ស្រី Bhasin និយាយ​ថា​៖ «វា​បង្កើត​នូវ​ចំណង​សាមគ្គីភាព។ មនុស្ស​ជា​ច្រើនដែល​មាន​បទពិសោធន៍​ផ្សេងៗ​គ្នា​បាន​មកកាន់​កន្លែង​ប្រឆាំង​តវ៉ា​នេះ​ ហើយ​ម្ហូបអាហារពិត​ជា​បាន​ជួយ​ឱ្យ​ពួក​គេ​ជួប​គ្នា។ កាយវិការ​ចែក​រំលែក​ម្ហូបអាហារ​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​នេះ​បង្កើត​នូវ​ចំណង​មិត្តភាព​មួយ​ដែល​គង់វង្ស​និងមាន​ឥទ្ធិពលលើ​អ្នក។ អ្នក​តវ៉ាផ្តល់​តែ​ឱ្យ​អ្នក​ផឹក បើ​ទោះ​ជា​អ្នក​មក​ពី​ក្រៅ​សហគមន៍​ឬ​ជា​អ្នក​ស្ម័គ្រចិត្ត​ដែល​យក​ម្ហូប​មកចែក​ចាយក្តី​នេះ​ជា​ការ​តភ្ជាប់​នូវ​ទំនាក់ទំនង​ដ៍​មាន​ឥទ្ធិពល​មួយ»។ ការតវ៉ា​ដោយ​សន្តិវិធី​នៅ​តាម​ដង​ផ្លូវ​ជាតិ​នោះបាន​រំសាយ​ នៅ​ពេល​ដែល​ជំងឺរាតត្បាត​កូវីដ១៩ បាន​បិទ​ទីក្រុង​ទាំង​មូល​។​ ប៉ុន្តែ​នៅ​ពេល​ការ​រឹតបន្តឹង​ត្រូវ​បាន​លុបចោល​វិញ ក្រុម​អ្នក​តវ៉ា​បាន​ត្រឡប់​មក​កន្លែង​ដើម​វិញ​ ហើយ​បន្តិចម្តងៗ ហាង​អាហារ Mughlai ដែល​ល្បី​ឈ្មោះ​ក្នុង​ក្រុង​ញូវដែលី ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើងដើម្បី​បំពេញ​តាម​សេចក្តី​ត្រូវ​ដែល​កើន​ឡើង។ ខណៈការ​ពេញ​និយម​នៃ​អាហារ​តាម​ផ្លូវនេះកើន​ឡើង​ ​ដោយ​មាន​ការ​ជួយ​ផ្សព្វផ្សាយវីដេអូ​លើបណ្តាញ​សង្គម Instagram និង YouTube ផងនោះ​ ចំនួន​អ្នក​ដែល​មក​កាន់ទី​នេះ​បាន​កើន​ឡើង​ ហើយ​ភោជនីយដ្ឋាន​កាន់​តែ​ច្រើន​ថែម​ទៀត​បានធ្វើ​ម្ហូប រាប់តាំង​ពី​ម្ហូប​ឥណ្ឌា Mughlai រហូត​ដល់​ម្ហូប​អាហ្វហ្គានីស្ថាន​និង​ម្ហូប​តួកគី។ ពេល​នេះ​ក្លិនឈ្ងុយ​នៃ​សាច់អាំង kebabs និង​សាច់​មាន់​កំពុងកើត​ឡើង​នៅ​តាម​ផ្លូវ​ដ៏កងរំពងមួយ​នេះ។ លោក Mohammad Nauman បាន​បើក​ភោជនីយដ្ឋានសាច់មាន់ Changezi ក្នុង​តំបន់​នេះ​កាល​ពី​ ៣ ​ខែ​មុន។ លោក Nauman បាន​និយាយ​ក្នុង​ពេល​ដែល​កំពុងមមាញឹក​បម្រើ​អតិថិជន​របស់​លោក កាល​ពី​យប់​ថ្ងៃ​សុក្រ​កន្លង​ទៅ​ថា៖ ​«ទី​នេះបាន​ក្លាយ​ជា​កន្លែង​ដែល​ពេញ​និយម​មួយ ក្រោយ​ពី​ការ​ប្រឆាំង​តវ៉ា។ ​ស្តង់​ម្ហូប​ពេញនិយម​ជា​ច្រើន​ក្នុង​តំបន់​ក្រុង​ញូវដាលី​ ត្រូវ​បានបង្កើត​ឡើង​និង​ដាក់តជាប់ៗ​គ្នានៅ​ទី​នេះ។ ដោយ​ឃើញ​ដូច​នេះ​ហើយ​យើង​ក៏​បើក​ហាង​យើងមួយ​នៅ​ទី​នេះ​ដែរ។ លោកបាន​មើល​ឃើញ​ពី​មុខរបរ​ដ៏​កាក់កប​នៅ​ទី​នេះ​ ដោយ​និយាយ​ថា​ មនុស្ស​ជា​ច្រើន​ដែល​មក​ទី​នេះ​មិន​មែន​ជា​ជន​មូស្លីមឡើយ»។ សម្រាប់​អ្នករស់​នៅ​ក្នុង​តំបន់​នេះ​ អាហារ​តាម​ផ្លូវទាំង​នេះ​មាន​អត្ថន័យ​ច្រើន​លើស​ពី​គ្រាន់​តែ​ជា​មុខ​ជំនួញ​និង​ការងារ។ ពួក​គេនិយាយ​ថា​ វា​បាន​ជួយ​ដើម្បី​កុំ​ឱ្យ​មាន​ការ​យល់​ខុស​ពី​ជនជាតិ​មូស្លីម​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​មួយ​ ដែល​ក្រុម​អ្នក​រិះគន់និយាយ​ថា មាន​ការស្អប់ខ្ពើម​និង​ការ​រើសអើងជាតិសាសន៍​ ដែល​សំដៅ​ទៅ​លើ​សហគមន៍​ជនជាតិ​ភាគ​តិច​ដ៍​ធំ​បង្អស់​របស់​ឥណ្ឌា​ បាន​កើន​ឡើងនៅ​ក្នុង​ការ​គ្រប់គ្រង​អំណាច​នៃ​គណបក្ស​ជាតិ​និយម​ហិនឌូ Janata ។ គណបក្ស​ដែល​ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​ នេះ​បាន​បដិសេធ​ដាច់​អហង្ការ​នូវ​ការចោទ​ប្រកាន់​ទាំង​នេះ។ ការនិយាយ​ប៉ះពាល់ដែល​ថាជនជាតិ​មូស្លីម​អាក្រក់​ ជនជាតិ​មូស្លីម​ជា​ភេរវករ​ឬ​ក៏​ថា​តំបន់​នេះ​ជា​កន្លែង​មិន​ស្វាគមន៍នោះ​ ត្រូវ​បាន​លុប​ចោល​ដោយ​ការជួបជុំ​ចែក​រំលែក​ម្ហូបអាហារ​ទាំង​នេះ។ នេះ​បើ​តាម​ការ​បញ្ជាក់​របស់​អ្នក​ស្រី Mujtaba។ អ្នកស្រី​បន្ថែម​ទៀត​ថា​៖ «ដូច​ជា​នៅថ្ងៃ​នេះ​ជា​ដើម ដោយសារ​ការរៀបចំ​ឱ្យ​មាន​ស្តង់​ម្ហូប​ទាំង​នេះ មាន​មនុស្ស​ជា​ច្រើនមក​ពី​ក្រៅ​តំបន់​ក្រុង​ដេលី ជា​ពិសេសអ្នក​មិន​មែនជា​ជន​មូស្លីម​ បាន​មក​កាន់តំបន់ Shaheen Bagh ហើយ​ដោយ​សារ​មាន​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​មក​កាន់​ទី​នេះ វា​ជា​បទ​ពិសោធន៍​ទី ១ ក្នុង​ការប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​ជា​មួយ​ក្រុម​ជនជាតិ​មូស្លីម​នៅ​ទី​នេះ»។ ច្បាប់​សញ្ជាតិ​ដ៏​ចម្រូង​ចម្រាស់នេះ​ដែលធ្វើឱ្យ​មាន​បាតុកម្ម​តវ៉ា​កើត​ឡើង​ ​នឹង​ពិនិត្យ​មើលយ៉ាង​ឆាប់​រហ័ស​ដល់​ក្រុម​ជនជាតិ​ភាគតិច​ដែល​មាន​សញ្ជាតិ​ឥណ្ឌា​កាន់​សាសនា​ផ្សេងៗ​ ដូច​ជា​ហិនឌូ​ Sikh និងសាសនា​គ្រីស្ទ​ ដែល​ប្រឈម​នឹង​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ក្នុង​ប្រទេស​អាហ្វហ្គានីស្ថាន បង់ក្លាដែស​និង​ប្រទេសប៉ាគីស្ថាន ​ប៉ុន្តែ​មិន​រាប់បញ្ចូល​នឹង​ជនជាតិ​មូស្លីមឡើយ។ រដ្ឋាភិបាល​បាន​ច្រាន​ចោល​នូវ​ការ​រិះគន់ ដែល​ថា​ច្បាប់​នេះ​មានការរើសអើង​នោះ។ ប៉ុន្តែ​ក្រុម​អ្នក​រិះគន់​និយាយ​ថា ​គោលនយោបាយនេះ​បាន​ជ្រាបចូល​យ៉ាង​ជ្រៅ​ទៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ ដែល​មាន​អ្នក​កាន់​សាសនា​ហិនឌូភាគ​ច្រើន​បំផុត ដែល​ក្នុងនោះមានជនជាតិ​មូស្លីម​ប្រមាណ​ ២០០ ​លាន​នាក់ ដែលជា​ជនជាតិ​ភាគតិច​ដ៏​ធំ​បំផុតក្នុង​ប្រទេស​នេះ។ ​ពួកគេ​បានលើក​ឡើង​ពី​យុទ្ធនាការ​ឃោសនា​បោះឆ្នោត​នៅក្នុង​ប្រទេស​ឥណ្ឌា​ ដែល​គណបក្ស​ប្រឆាំង​នានា បាន​ចោទប្រកាន់​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ឥណ្ឌា​លោក Narendra Modi ដែល​បាន​ធ្វើ​អត្ថាធិប្បាយ​ដែល​មាន​លក្ខណៈ​បំបែកបំបាក់​ ក្រោយពី​លោក​បាន​និយាយ​នៅក្នុង​ការ​ជួប​ជុំ​អ្នកគាំទ្រលោក​កាល​ពី​ខែ​មេសា​ថា​គណបក្ស​សមាជ​ដែល​ជា​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដ៏​ធំបំផុត​មួយនោះ​ ចង់​ផ្តល់​ផលប្រយោជន៍​បន្ថែម​ខ្លាំង​ទៀតដល់​អ្នក​ដែល​មាន​កូនច្រើន និង​អ្នកដែល​ជ្រៀត​ចូល​មក​ក្នុង​ប្រទេស​ឥណ្ឌា។ ការថ្លែង​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថាលោក​ចង់​សំដៅ​ទៅ​លើ​ជនជាតិមូស្លីម។ លោកModi បាន​និយាយនៅ​ក្នុង​បទសម្ភាសន៍​មួយ​ជា​មួយ​ទូរទស្សន៍ Times Now ថា​ លោក​មិន​ប្រឆាំង​នឹង​សាសនា​អ៊ិស្លាម​ឬ​ជនជាតិ​មូស្លីម​ឡើយ។ ក្នុង​ពេល​ដែល​ប្រទេស​កំពុង​ស្ថិតក្នុង​ស្ថានភាព​បែក​បាក់​គ្នា​នេះ​  អាហារ​តាម​ផ្លូវ​ក្នុង​សហគមន៍ Shaheen Bagh បាន​បង្ហាញ​នូវ​ជ្រុងរូបភាព​មួយ​ផ្សេង។ អ្នក​ស្រី Bhasin ដែល​ពេល​នេះ​មានមិត្តភ័ក្ត​ជា​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​តំបន់​នេះ​ បាន​ហៅ​វា​ថាជា​ «និមិត្តរូបនៃ​ការ​រួម​បញ្ចូល​គ្នា»។ អ្នក​ស្រី​បន្ត​ទៀត​ថា​៖ «នេះ​ជា​កិច្ចសហការ​ដ៏​ល្អ​អស្ចារ្យមួយ។ វា​មាន​ការ​សាមគ្គីគ្នារវាង​សហគមន៍​ខុសៗគ្នា និង​ការគោរពនិង​ស្រឡាញ់​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក។ ដូច​នេះវា​ពិត​ជា​គំរូដ៏​ប្រពៃមួយ​សម្រាប់​ផ្នែក​ផ្សេងៗ​ដទៃទៀត​ក្នុង​ប្រទេស​ឥណ្ឌាដើម្បី​អនុវត្ត​តាម»។ ប៉ុន្តែ​អ្នក​ស្រី​ថា ​សហគមន៍ Shaheen Bagh នៅ​ជា​កន្លែងដែល​មាន​លក្ខណៈ​នយោបាយ​មួយ។ នៅ​ពេល​នេះ​ ពេល​ដែលអ្នក​មក​កាន់ទី​នេះ​ អ្នក​មិន​ភ្លេច​នឹក​ដល់រឿង​ធ្វើបាតុកម្ម​ប្រឆាំង​តវ៉ា​ឡើយ​ នៅ​ពេល​កំពុង​ហូប​អាហារ​នៅ​ទី​នេះ។ វាមាន​ការ​ពាក់ព័ន្ធ​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​មិន​អាច​ជៀស​ផុត​ឡើយ៕  ប្រែសម្រួល​ដោយ​លោក​ ជ្រា វណ្ណារិទ្ធ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 6 hr
កម្មវិធីព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃចន្ទ ទី ១៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤ Attribution+   វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 6 hr
ឥណ្ឌូណេស៊ី​៖ ទឹក​ជំនន់ទឹក​ភ្លៀង​និង​​កំហែល​ភ្នំភ្លើង​ជន់​សម្លាប់​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​នាក់ Attribution+  —  មាន​ស្លាប់​យ៉ាង​ហោចណាស់​៤៤នាក់ និង​បាត់​ខ្លួន​១៥​នាក់ នៅក្នុង​គ្រោះ​ទឹក​ជំនន់​ទឹក​ភ្លៀង និង​ទឹកកំហែល​ភ្នំភ្លើង​ត្រជាក់​​ដែល​កំពុង​ជន់​លិចភាគ​ខាង​លិច​នៃ​​កោះ​ស៊ូម៉ាត្រា​ ប្រទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី។ នេះ​បើ​តាម​តួលេខ​ចុងក្រោយ​ផ្តល់​ដោយ​ភ្នាក់ងារ​គ្រប់​គ្រង​គ្រោះ​មហន្តរាយប្រចាំ​តំបន់​​​ នៅ​ល្ងាច​ថ្ងៃ​ចន្ទទី ១៣​ឧសភា​២០២៤។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 6 hr
កម្មវិធីព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃសៅរ៍ ទី ១១ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤ Attribution+   វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 7 hr
កម្មវិធីព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃអាទិត្យទី​​ ១២​ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤ Attribution+   វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 7 hr
ព័ត៌មាន​ពេល​រាត្រី ១៣ ឧសភា៖ អ៊ីស្រាអែល​រុល​កាន់តែ​ជ្រៅ​ចូល​ក្នុង​ទីក្រុង Rafah ស្របពេល​អាមេរិក​អំពាវ... Public Domain  — ព័ត៌មាន​ថ្ងៃនេះ​មានដូចជា៖ តុលាការ​ឃុំ​ខ្លួន​មន្ត្រី​៣​នាក់ ជុំវិញ​ការ​ផ្តល់​សេវា​រត់​ការ​ចូល​ធ្វើការ​ក្រប​ខណ្ឌ​រដ្ឋ។ អ៊ីស្រាអែល​រុល​កាន់តែ​ជ្រៅ​ចូល​ក្នុង​ទីក្រុង Rafah ស្របពេល​អាមេរិក​អំពាវនាវ​ឱ្យ​ការពារ​ជន​ស៊ីវិល និង​ព័ត៌មាន​ផ្សេងៗទៀត៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 7 hr
ក្រុម​សិទ្ធិ​មនុស្ស៖ ការ​ចាប់​ខ្លួន​ប្រធាន​បក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ប៉ះពាល់​សេរីភាព​បញ្ចេញមតិ Public Domain  — ភ្នំពេញ — ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​ធ្វើការ​លើ​ការ​លើក​កម្ពស់​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​អ្នកតាម​ដាន​សង្គម​លើក​ឡើង​ថា​ការ​ចាប់​ខ្លួន​លោក ស៊ុន ចន្ធី ប្រធាន​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​បង្ហាញ​ពី​ការ​រឹតត្បិត​សេរីភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ និង​លំហ​សេរីភាព​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា​កាន់​តែ​ខ្លាំង។ ការ​លើក​ឡើង​នេះ ក្រោយ​មាន​ការ​ចាប់​ខ្លួន​លោក ស៊ុន ចន្ធី នៅ​ព្រលាន​យន្ត​ហោះ​អន្តរ​ជាតិ​ភ្នំពេញ កាល​ពីថ្ងៃទី ​៩ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ ​២០២៤ វេលាម៉ោង ​៩ ​ព្រឹក គ្រា​ដែល​លោក​ទើប​តែ​វិល​ត្រឡប់​មក​ពី​ប្រទេស​ជប៉ុន​វិញ ទី​ដែល​លោក​បាន​ជួប​សំណេះ​សំណាល​ជាមួយ​សកម្មជន និង​អ្នក​គាំទ្រ​គណបក្ស។ លោក ស៊ុន ចន្ធី ​ត្រូវ​បាន​តុលាការ​ចោទ​ប្រកាន់​ក្រោម​បទ​ចោទ «ញុះ​ញង់​បង្ក​ភាព​វឹកវរ​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ដល់​សន្តិសុខ​សង្គម» ដោយ​តុលា​ការ​បាន​បញ្ជាក់​ថា លោក​បាន​ទម្លាក់​កំហុស​ដោយ​អសុទ្ធ​ចិត្ត ​ចំពោះ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​លើ​ការ​ចែក​បណ្ណ​ក្រីក្រ​ថា​ មាន​ការ​រើស​អើង ​និង​មាន​ភាព​លម្អៀង​ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ​ព្រម​ទាំង​បាន​មួល​បង្កាច់​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល ​ក្នុង​ចេតនា​ញុះញង់​បំភ្លៃ​ព័ត៌មាន​ នាំ​ឱ្យ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​មាន​ការ​យល់​ច្រឡំ ​បង្ក​ឱ្យ​មាន​ភាព​វឹកវរ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​សន្តិសុខ​សង្គម ​និង​សណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈ។ លោក អំ សំអាត នាយក​ទទួល​បន្ទុក​កិច្ចការ​ទូទៅ​នៃ​អង្គការ​ការ​ពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ ប្រាប់​វីអូអេ​ថា​ ការ​ចាប់​ខ្លួន​មេដឹកនាំ​របស់​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិគឺ​ជា​រឿង​ដែល​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​នយោបាយ​ ជា​ជាង​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់ បើទោះ​បី​តុលាការនិង​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​បាន​អះអាង​ថា ​ការ​ចាប់​ខ្លួន​លោក ស៊ុន ចន្ធី គឺ​ត្រឹមត្រូវ និង​ស្រប​តាម​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ក៏​ដោយ។ លោក​បន្ត​ថា អ្នក​នយោបាយ​ទាំង​អស់​គឺ​តែង​តែ​ប្រើ​នូវ​វោហារស័ព្ទ​ ដើម្បីទាក់ទាញ​អ្នកគំាទ្រ​របស់​ខ្លួន​ ដែល​វា​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៅ​ក្នុង​សេរីភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ដែល​ទទួល​ស្គាល់​ដោយ​កតិកា​សញ្ញា​ស្តី​ពី​សិទ្ធិ​មនុស្សនិង​សិទ្ធ​នយោបាយ។​ លោក​ថ្លែង​ថា៖ «អ៊ីចឹង​ករណី​ចាប់​ខ្លួន​លោក ស៊ុន ចន្ធី នេះ​ យើង​ឃើញ​ថា​ ការបកស្រាយ​ពិតជា​មាន​ការ​ខ្វែង​គំនិត​គ្នា​រវាង​អាជ្ញាធរ និង​តុលាការ​ជាមួយ​អ្នកជំនាញ​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ ឬ​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ផ្សេងៗ​ ដោយ​យល់ឃើញ​ខុសគ្នា គេ​យល់​ឃើញ​ថា​ ការ​ចាប់​ខ្លួន​នេះ​វា​ប៉ះពាល់​ទៅ​ដល់​សេរីភាព​ ឬក៏​លំហ​សេរីភាព​នយោបាយ​ ទោះបីជា​កម្ពុជា​យើង​បកស្រាយ​ថា​ជា​ការ​អនុវត្ត​សិទ្ធិ ឬ​ក៏​អនុវត្ត​ច្បាប់​កម្ពុជា​ក៏ដោយ»។ ក្នុង​ពេល​ជួប​សកម្មជន​និង​អ្នក​គាំទ្រ​ក្នុង​ប្រទេស​ជប៉ុន​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​ ៥​ ខែ​ឧសភា ​លោក​ ស៊ុន ចន្ធី ​បាន​ថ្លែង​ក្នុង​ការ​ផ្សាយ​ផ្ទាល់​លើ​បណ្តាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ដែល​មាន​រយៈ​ពេល​ ២​ម៉ោង ​និង​៤០​នាទី។ លោក​បាន​លើក​ឡើង​ថា៖ ​«គេ​ថា​ បើ​អត់​បោះ​ឆ្នោត​ឱ្យ​គេ​ទេ ​គេ​អត់​ឱ្យ​ដើរ​លើ​ផ្លូវ​ហ្នឹង​ទេ។​ គេ​អត់​ឱ្យ​កូន​ទៅ​រៀន​ទេ។​ គេ​អត់​ឱ្យ​បណ្ណ​ក្រីក្រ​ទេ។​ អ្នក​ឯង​ឈឺ​ទៅ​ពេទ្យ គេ​អត់​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ទេ។​ អ្នក​ឯង​ទៅ​សាលា​ឃុំ​ស៊ីញ៉េ​ឯកសារ​ គេ​អត់​ស៊ី​ញ៉េ​ឱ្យ​ទេ​ តែ​គាត់​ថា​ អត់​តក់​ស្លុត ​អ្ហែង​អត់​ឱ្យ​ក៏​ហី​ទៅ!​ អញ​បោះ​ឱ្យ​ភ្លើង​ទៀន​ ពេល​ភ្លើង​ទៀន​ឈ្នះ​ឆ្នោត ​អញ​ចង់​បាន​អី​ក៏​បាន»។ ប្រធាន​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក លោក នី សុខា លើក​ឡើង​ថា​ ការ​ធ្វើ​អត្ថាធិប្បាយ​របស់​អ្នក​នយោបាយ​គ្រាន់​តែ​ជា​សេរី​ភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​របស់​អ្នក​នយោបាយ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ ដែល​ស្រប​ទៅ​នឹង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា​ដែលចែង​ថា​ កម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​ប្រកាន់​ខ្ជាប់​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ សេរី​ពហុបក្ស ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំង​អស់​មាន​សិទ្ធិ​សេរី​ភាព​ក្នុង​ការ​ចូលរួម​នយោបាយ សង្គម និង​វប្បធម៌​ជាដើម។ លោក​ថ្លែង​ថា៖ «ដូច្នេះ​ទាក់​ទង​នឹង​ការ​ចាប់​ខ្លួន​នេះ​ ខ្ញុំ​ឃើញ​ថា​ជា​រូបភាព​មួយ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​សេរីភាព​ខាង​នយោបាយ​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ក្នុង​ការ​សកម្ម​ខាង​នយោបាយ​ហ្នឹង​ ហើយ​ចង់​មិន​ចង់​វា​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​បញ្ហា​នៃ​លំហ​សេរីភាព​ខាង​នយោបាយ លំហ​សេរី​ភាព​ខាង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ក្នុង​សង្គម​កម្ពុជា»។ បើ​តាម​អ្នកជំនាញ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​រូប​នេះ រដ្ឋាភិបាល​គួរ​តែ​ងាក​មក​ឆ្លុះ​បញ្ចាំងនិង​ស្តារ​ឡើង​វិញ​ចំពោះ​ការ​អនុវត្ត​សិទ្ធិ​សេរី​ភាព​ជា​មូល​ដ្ឋាន​ក្នុង​ប្រទេស ហើយ​ការ​ចាប់​ខ្លួន​សកម្មជន​នយោបាយ ឬ​សកម្មជន​សង្គម​នានា​តាម​រយៈ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​របស់​ពួកគេ គឺ​មិន​បាន​ផ្តល់​ជា​ប្រយោជន៍​ណាមួយ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ឡើយ ប៉ុន្តែ​បែរ​ជា​ទទួល​រង​ការ​រិះ​គន់​ពី​បណ្តា​សហគមន៍​ជាតិ និង​អន្តរ​ជាតិ​ទៅវិញ។ លោក នី សុខា ថ្លែង​ថា៖ «ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​បន្ត​ការ​រឹតត្បិត​ទៅ​លើ​សេរី​ភាព​ទាំង​អស់​ហ្នឹង វា​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្លាច​មិន​ហ៊ាន​ផ្តល់​ព័ត៌មាន​ពិត​ទៅ​កាន់​រដ្ឋាភិបាល។ បញ្ហា​ទី ​២ វា​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ(មានការ) ​បង្ហាញ​ទៅ​ដល់​សហ​គមន៍​ជាតិ-​អន្តរជាតិ​ថា​រដ្ឋាភិបាល​ហ្នឹង​មិន​បាន​លើក​កម្ពស់​នូវ​សិទ្ធិ​ហ្នឹង​ទេ មិន​បាន​អនុវត្ត​នូវ​កាតព្វកិច្ច​សិទ្ធិ​មនុស្ស​របស់​ខ្លួន​ទេ ហើយ​គេ​នៅ​បន្ត​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរ​ជាតិ​បន្ត​ទៅ​ទៀត​ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​កិត្តិយស​ ទៅ​ដល់​មុខ​មាត់​របស់​រដ្ឋាភិបាល​នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត»។ ចំណែក​លោក អ៊ូ ចាន់រ័ត្ន ប្រធាន​គណបក្ស​កែទម្រង់​កម្ពុជា និង​ជា​អតីតតំណាងរាស្រ្ត​គណបក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ មើល​ឃើញ​ថា ​ភាគ​ច្រើនអ្នក​ដែល​មាន​និន្នាការ​និយាយ​ជំទាស់​ទៅ​នឹង​រដ្ឋា​ភិបាល​មិន​ថា​តែ​សហជីព សកម្មជន​បរិស្ថាន ឬ​សកម្មជន​នយោ​បាយ​នោះ​ទេ តែង​តែ​ទទួល​រង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​ញុះញង់​ធ្វើ​ឱ្យ​វឹកវរ​ដល់​សន្តិសុខ​សង្គម។ លោក​ថា ​ប្រសិន​បញ្ហា​នេះ​នៅ​តែ​បន្ត​កើត​ឡើង​នោះ វា​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ការ​គោរព​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា ប្រជាពលរដ្ឋ​នឹង​មាន​ភាព​ភ័យ​ខ្លាច មិន​ហ៊ាន​និយាយ ឬ​បញ្ចេញ​មតិទាក់​ទង​ទៅ​នឹង​រដ្ឋាភិបាល​ឡើយ។ លោក​ប្រាប់​វីអូអេថា៖ «ខ្ញុំ​យល់​ថា​ បើ​សិន​ជា​នៅ​តែ​មាន​ការ​ចាប់​ខ្លួន​ដោយ​ប្រើប្រាស់​បទ​ចោទ​បែប​នេះ​បន្ត​ទៀត​វា​ប៉ះ​ពាល់​ទៅ​នឹង​សេរី​ភាព​នៃ​ការ​បញ្ជេញ​មតិ​ហ្នឹង​ច្រើន​ទោះ​ជា​គ្មាន​ច្បាប់​ចងមាត់ បិទ​មាត់​ក៏​ដោយ​ក៏​នៅ​ធ្វើ​ឱ្យ​អ្នក​ដែល​មាន​មតិ​ផ្ទុយ​ពិ​រដ្ឋាភិបាល​ពិបាក​នឹង​និយាយ ពិបាក​នឹង​បញ្ចេញ​មតិ​ណាស់»។ គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​បាន​ចាត់​ទុក​ថា​ការ​ចាប់​ខ្លួន​ លោក ស៊ុន ចន្ធី ​គឺ​ជា ​«ការ​គំរាម​កំហែង ​បំភិត​បំភ័យ​និង​ជា​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ​ផ្នែក​នយោបាយ​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​មក​លើ​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ ​និង​ជា​ការ​ប៉ះពាល់​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​ដំណើរ​ការ​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិបតេយ្យ ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា»។ នេះ​បើ​តាម​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​របស់​គណបក្ស​ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​ ៩​ ខែ​ឧសភា​ ឆ្នាំ​ ២០២៤។ គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​បាន​អំពាវនាវ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ដោះ​លែង​លោក ​ស៊ុន ចន្ធី ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​ឡើង​វិញ​ដោយ​ឥត​លក្ខ​ខណ្ឌ ​ដើម្បី​បើក​លំហ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​នយោបាយ ​សម្រាប់​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ ​ក្នុង​ការ​ចូលរួម​ចំណែក​លើក​កម្ពស់​សិទ្ធិ​សេរី​ភាព ​និង​ដំណើរ​ការ​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា។ ក្នុង​ពិធី​សំណះសំណាល​ជាមួយ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​រចនា​សម្ពន្ធ​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ក្នុង​ខេត្ត​សៀមរាប​ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​ឧសភា​ ឆ្នាំ​២០២៤ ទី​ប្រឹក្សា​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ លោក ​រ៉ុង ឈុន  ថ្លែង​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ចាប់ខ្លួន​លោក ស៊ុន ចន្ធី​ថា៖ «កុំ​អាង​តែ​ស្អី​តុលាការ​ចេញ​មក​ញុះញង់ៗ ចាប់​ដាក់​គុកៗ មិន​មាន​ផល​ល្អ​ទេ​បង​ប្អូន​ អ្នក​ដែល​ទទួល​រង​ទោស​ជាតិ​និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្លួន​ឯង»។ លោក​បន្ថែម​ថា ​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ទាំង​មូល​មិន​នៅ​ស្ងៀម​នោះ​ទេ ខិត​ខំ​រិះ​រក​វិធី​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា ដើម្បី​ឱ្យ​សកម្មជន​នយោបាយ​ទាំង​អស់​មាន​សេរីភាព និង​ទទួល​បាន​នៅ​សិទ្ធិ​របស់​ពួកគេ​ត្រឡប់​មក​វិញ។ ទី​ប្រឹក្សា​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​រូប​នេះ​នៅ​តែ​ទទូច​សុំ​ឱ្យ​មាន​ការ​ពិនិត្យ និង​ពិចារណា​ឡើង​វិញ​លើ​ការ​ទោស​សកម្មជន​នយោបាយ មេ​ដឹកនាំ​សហជីព និង​អ្នក​ផ្សេង​ទៀត ដើម្បី​ឱ្យ​ពួក​គេ​មាន​សេរី​ភាព​ឡើង​វិញ។ លោក​ឱ្យ​ដឹងដែរ​ថា ​ទោះ​បី​មាន​ការ​ចាប់​ខ្លួន​មេដឹក​នាំគណបក្ស​ក៏​ដោយ គណបក្ស​នៅ​តែ​រក្សា​ជំហរ​បន្ត​បេសកកម្ម​ទៅ​មុខ​ទៀត។ ចំណែក​អ្នកស្រី ព្រំ ចាន់ថា តំណាង​ក្រុម​ស្រ្តី​ថ្ងៃ​សុក្រ​ថ្លែង​ក្នុង​ពិធី​សំណះ​សំណាល​របស់​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ដែរ​ថា​ការ​ថ្លែង​របស់​លោក ស៊ុន ចន្ធី អំពី​បណ្ណ​ក្រី​ក្រ​ពិត​ឬ​មិន​ពិត គួរ​តែ​មាន​ការ​ជជែក​គ្នា​ មិន​គួរ​ប្រើ​អំណាច​តុលាការ ឬ​ការ​ឃាត់​ខ្លួន​ឡើយ។ អ្នកស្រី​បញ្ជាក់​ថា​៖ «ប្រជាជន​ទាំង​អស់​សុទ្ធ​តែ​បំពុល​សង្គម ទាំង​ខ្ញុំ​ទាំង​អស់​លោក​ដែល​មក​នេះ​? ការ​ចែក​បណ្ណ​ក្រី​ក្រ​ពិត​ឬ​មិន​ពិត​យើង​ត្រូវ​សួរ​មេភូមិ មេ​ឃុំ​ អត់​មាន​ប្រើ​អំណាច​តុលាការ ប្រើ​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច​វាយ​ខ្នោះ​បោះ​ដាក់​ឡាន​អី​ទេ»។ ឆ្លើយ​តប​នឹង​ការ​លើក​ឡើង​របស់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​លោក ប៉ែន បូណា ប្រាប់​វីអូអេ​ថា​គួរ​មាន​ការ​បែង​ចែក​ពី​គ្នា​រវាង​ការ​រិះគន់ និង​ការ​ញុះញង់។ លោក​ថ្លែង​ថា៖ «អ៊ីចឹង​ងាក​មក​ស្រុក​យើង​វិញ អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​មួយ​ចំនួន ឬក៏​គណបក្ស​នយោបាយ​ក្តី​ ឬ​ក៏​សារព័ត៌មាន​ផង​និយាយ​ត្រឹម​តែ​ការ​រិះគន់​ ឱ្យ​តែ​រដ្ឋាភិបាល​មាន​ការ​ចាត់ការ​ផ្លូវ​ច្បាប់​ណា​មួយ​ទៅ​លើ​អ្នកនយោបាយ​ ឬ​ទៅ​លើ​សកម្មជន​នានា​ហ្នឹង​ គាត់​និយាយ​ត្រឹម​តែ​ការ​រិះគន់​តែ​ប៉ុណ្ណឹង​ទេ។ មិន​មែន​រិះគន់​ទេ ត្រូវ​បែង​ចែក​ឱ្យ​ច្បាស់​ ការ​រិះគន់ និង​ការ​មូល​បង្កាច់​ វាយ​ប្រហារ ហើយ​និង​ញុះញង់​ ខុសគ្នាណា! អ៊ីចឹង​ទេ ​ខ្ញុំ​គិត​ថា ​មាត្រា​ទាំង​២​ដែល​ខ្ញុំ​លើក​មក​មិញ សុទ្ធតែ​ជា​ការ​អនុវត្ត​ជា​លក្ខណៈ​អន្តរជាតិ​ អ៊ីចឹង​យើង​យក​ហ្នឹង​មក​ឆ្លុះបញ្ចាំង​ទៅ​យក​ដឹង​ហើយ»។ ចំណែក​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​បាន​បញ្ជាក់​ក្នុង​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​កាល​ពី​ថ្ងៃទី​ ៩ ខែ​ឧសភា​ថា​ ការ​ចាប់​ខ្លួន​លោក ស៊ុន ចន្ធី ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​តាម​រយៈ​ដីកា​បញ្ជា​ឱ្យ​ចូលខ្លួន​របស់​អយ្យការ​អម​សាលា​ដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដែល​ជា​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ស្រប​តាម​ក្រម​នីតិវិធី​ព្រហ្មទណ្ឌ ហើយ​ការ​ចាប់ខ្លួន​នេះ​គឺពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​អង្គហេតុ​នៃ​បទ​ល្មើស ដែល​មាន​ចែង​នៅ​ក្នុង​ក្រម​ព្រហ្មទណ្ឌ​ជា​ធរមាន។ បើតាម​មេធាវី​ការពារ​ក្តី​របស់​លោក ស៊ុន ចន្ធី គឺ​លោក​មេធាវី ជួង ជូងី លោក ស៊ុន ចន្ធី ត្រូវ​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​ញុះញង់ ហើយ​ត្រូវ​បាន​បញ្ជូន​ទៅ​ឃុំ​ខ្លួន​បណ្តោះ​អាសន្ន​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ កាល​ពី​ថ្ងៃ​សៅរ៍ ទី ​១២ ខែ​ឧសភា។ គួរ​បញ្ជាក់​ថា​ លោក ​ស៊ុន ចន្ធី ​អតីត​ប្រធាន​ប្រតិបត្តិ​ខេត្ត​កំពង់​ធំ​របស់​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​បាន​លា​លែង​ពី​សមាជិក​ភាព​ពី​គណ​បក្ស​ភ្លើងទៀន កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី ១៨ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ ​២០២៣ ហើយ​លោក​បាន​បង្កើត​គណ​បក្ស​ថ្មី​មួយ​ឈ្មោះ​ថាគណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 8 hr
កងទ័ព​ចិន​ជាង​៧០០នាក់​ត្រៀម​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​នៅ​កម្ពុជា​ក្នុង​សប្តាហ៍​នេះ Public Domain  — ភ្នំពេញ — កង​ទ័ពចិន​ជាង ​៧០០ ​នាក់ ​នឹង​ចូលរួម​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​យោធា​ជាមួយ​កម្ពុជា ដែល​នឹង​ធ្វើ​ឡើង​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ ១៥ ​ថ្ងៃ ចាប់​ផ្តើម​ពី​សប្តាហ៍​នេះ។ នេះ​បើ​យោង​តាម​មន្រ្តី​យោធា​ជាន់​ខ្ពស់​របស់​កម្ពុជា។ កម្ពុជា​និង​ចិន​បាន​ត្រៀម​រៀបចំ​សមយុទ្ធយោធា​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​លើក​ទី ៥ ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា «នាគមាស​ឆ្នាំ​២០២៤» ក្រោម​ប្រធាន​បទ «ប្រតិបត្តិការ​ប្រឆាំង​ភេរវកម្មរួមគ្នា​និងការងារ​សង្គ្រោះ​មនុស្សធម៌»។ សមយុទ្ធ​នេះ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​រយៈពេល ​១៥ ​ថ្ងៃ ចាប់​ពីថ្ងៃទី​ ១៦​ ដល់ថ្ងៃទី ៣០ ខែឧសភា ឆ្នាំ​ ២០២៤។ នេះ​បើ​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​ដែល​ផ្តល់​ដោយ​លោក ​ថោង សូលីម៉ូ ​អ្នក​នាំពាក្យ​អគ្គ​បញ្ជា​ការដ្ឋាន​កង​យោធ​ពល​ខេមរ​ភូមិន្ទ នា​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ។ លោក ​ថោង សូលីម៉ូ  ប្រាប់​វីអូអេ​ថា ​ការធ្វើ​សមយុទ្ធនាគមាស​ឆ្នាំ ២០២៤​ នេះ​ មាន​ការចូលរួមពី​កងទ័ពជើង​គោក និងកងទ័ព​ជើង​ទឹក ដោយ​កងទ័ព​ជើង​គោក​ធ្វើនៅ​មជ្ឈមណ្ឌល​ហ្វឹកហ្វឺន​កងរាជអាវុធហត្ថ​ភ្នំ​ជុំសែន​រីក​រាយ ស្ថិត​ក្នុង​ភូមិច្រកកូវ ឃុំ​ពាម ស្រុក​សាមគ្គីមានជ័យ ខេត្ត​កំពង់​ឆ្នាំង និង​កងទ័ពជើង​ទឹក​ធ្វើ​នៅសមុទ្រ ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ។ លោក​បន្ថែម​ថា​ កម្លាំង​ចូលរួម​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​មាន​ចំនួន​សរុប​២.០៧៥ នាក់ ក្នុងនោះ​កងទ័ពភាគី​កម្ពុជា​ចំនួន​ ១.៣១៥ នាក់ និង​កងទ័ព​ភាគី​ចិន ចំនួន ៧៦០​ នាក់។ គ្រឿង​បំពាក់​សម្រាប់​ចូលរួមធ្វើ​សមយុទ្ធលើ​គោក រួមមាន រថ​ពាស​ដែក យន្តយុទ្ធ​គ្រប់ប្រភេទ​សរុប​ចំនួន​ ៦៩ ​គ្រឿង រួមនឹង​បរិក្ខារ​ស៊ើប​ការណ៍ បរិក្ខារបោស​សម្អាត​ជាតិផ្ទុះ បរិក្ខារ​បញ្ជូន​សារ​ជាច្រើន​ឈុតទៀត។ នេះ​បើ​តាម​លោក ​ថោង សូលីម៉ូ។ លោក​បន្ថែម​ថា​ សមយុទ្ធ​នៅលើ​ផ្ទៃសមុទ្រ​មាន​នាវា​ចូលរួម​សរុប​ចំនួន​ ១៤ គ្រឿង និង​ឧទ្ធម្ភាគចក្រ​ចំនួនពីរគ្រឿង។ ក្រសួង​ការពារជាតិ​ចិន​និ​យាយ​នៅ​ក្នុងសេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​មួយ កាលពី​ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍​សប្តាហ៍​មុន​ថា ​ប្រទេស​ចិននឹង​បញ្ជូន​នាវា​ហ្វឹក​ហ្វឺន​កងទ័ព​ជើង​ទឹកដ៏ធំ​បំផុតរបស់​ខ្លួន Qijiguang រួមជា​មួយ​នឹងនាវា​ចម្បាំង​ដ៏​ធំ​សម្បើម Jinggangshan ទៅ​កាន់​ប្រទេស​កម្ពុជា និង​ប្រទេស​ទីម័រ​ខាង​កើត​សម្រាប់​ការហ្វឹក​ហ្វឺនជាមួយ​យោធា​កម្ពុជា។ សេចក្តី​ប្រកាសព័ត៌មាន​ដដែល​បញ្ជាក់ថា៖ «បេសកកម្ម​នេះមាន​គោលបំ​ណងបង្កើន​សមត្ថភា​ពដល់​សិស្ស​នាយ​ទាហាន​កងទ័ព​ជើង​ទឹក​ក្នុង​ប្រតិបត្តិកា​រជាក់​ស្តែង និង​ពង្រឹងកិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​កា​រជាក់​ស្តែង និង​ការ​ជឿទុកចិត្តគ្នា​ទៅវិញ​ទៅ​មករបស់​កងទ័ព​ជើងទឹក​ចិន​ជា​មួយ​កងទ័ព​ជើង​ទឹក​នៃ​ប្រទេស​គោល​ដៅ​ទាំង​ពីរ ដើម្បីរួម​ចំណែក​ក្នុងការក​សាងស​ហគមន៍​ដែន​សមុទ្រ​ជាមួយ​នឹង​អនាគ​ត​រួមគ្នា»។ បើ​តាម​ការ​បង្ហោះ​នៅទំព័រហ្វេស​ប៊ុក​របស់​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​កម្ពុជា​ចុះថ្ងៃទី​ ១៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ ​២០២៤​ មាន​នាវាកង​ទ័ព​ជើងទឹក​រំដោះ​ប្រជាជនចិន​ ១ ​គ្រឿង លេខ ៩៨៥​ ជាប្រភេទ​នាវា​ពហុមុខងារ ​Type-071 បាន​មកដល់កម្ពុជា​ហើ​យនៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ ​ដើម្បី​ចូលរួម​សមយុទ្ធយោធា។ លោក ម៉ី ឌីណា មេបញ្ជាការ​មូលដ្ឋានសមុទ្ររាម ប្រាប់វីអូអេ​បន្ថែម​ថា​ មាន​នាវា​តែ​មួយ​ទេ​ចូល​មក​កម្ពុជា។ លោក​បញ្ជាក់​ថា៖ «​អត់មាន​ទេ​ មាន​តែ​មួយ​ទេ អាហ្នឹង​ក៏​ខ្ញុំមិន​ដឹង​ដែរ។ បើចិន​គាត់ថា​ពីរ​ៗហើយ​ ប៉ុន្តែ​វានា​អត់មាន​ពីរ​ទេ​ វាជា​ការងារ​ហ្វឹក​ហ្វឺន​ផ្សេង​ទេ»។ កាល​ពី​ឆ្នាំ​ ២០២៣​ កម្ពុជា​និង​ចិន​ក៏​បាន​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​នាគ​មាស​នេះ​ម្តង​ហើយ ​បន្ទាប់​ពី​ខក​ខាន​រយៈពេល​ពីរឆ្នាំ​ជាប់​គ្នា ​ដោយ​សារ​វិបត្តិ​ជំងឺ​កូវីដ​១៩។ សមយុទ្ធ​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០២៤ ​នឹង​ក្លាយ​ជា​សមយុទ្ធ​លើក​ទី​ ៦ ​ដែល​កម្ពុជា​បាន​ធ្វើ​ជាមួយ​ចិន​ ដែល​សមយុទ្ធ​នាគមាស​ដំបូង​ចាប់​ផ្តើម​តាំង​ពី​ឆ្នាំ ​២០១៦។ កម្ពុជា​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើ​ញ​ថា​ងាក​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ទៅ​រក​ចិន ​ហើយ​កម្ពុជា​បាន​សម្រេច​លុប​ចោល​សមយុទ្ធ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា​ «ឆ្មាំ​អង្គរ» ​ជាមួយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​ ២០១៧ ​ក្រោម​ហេតុផល​ថា​ កាល​នោះ​កម្ពុជា​មមាញឹក​ជាមួយ​ការ​បង្ក្រាប​គ្រឿង​ញៀន ​និង​ត្រៀម​សម្រាប់​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់។ ​មក​ទល់​ពេល​នេះ ​គេ​មិន​ទាន់​ឃើញ​មាន​សញ្ញា​នៃ​ការ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​ជា​មួយ​គ្នា​សា​ជា​ថ្មី​ឡើយ​រវាង​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​និង​កម្ពុជា។ អ្នកនាំពាក្យ​ស្ថានទូត​អាមេរិក​ប្រចាំនៅកម្ពុជា កញ្ញា Katherine Diop ប្រាប់វីអូអេ​តាមសារអ៊ីម៉ែល​នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ​ថា ​ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​សិទ្ធិ​អធិប​តេយ្យ​ភាព​ក្នុង​ការ​ជ្រើស​រើស​ដៃគូ​សន្តិសុខ​របស់​ខ្លួន។ កញ្ញា​បញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា៖ «ប្រជាជនកម្ពុជា ប្រទេស​ជិតខាង​អាស៊ាន និង​តំបន់​ទាំង​មូលនឹង​ទទួល​បាន​អត្ថ​ប្រយោជន៍​ពី​តម្លាភាព​អំពី​សមយុទ្ធ និង​សកម្មភាព​យោធា​ទ្វេភា​គីនិង​ពហុភាគី និងរបៀប​ដែល​ពួក​គេរួម​ចំណែក​ដល់​សន្តិភាព និង​សន្តិសុខ​ក្នុងតំបន់»។ លោក ថោង សូលីម៉ូ អ្នក​នាំពាក្យ​អគ្គ​បញ្ជា​ការដ្ឋាន​កង​យោធ​ពល​ខេមរ​ភូមិន្ទ ប្រាប់​វីអូអេ​ថាការធ្វើ​សមយុទ្ធ​នេះ «មិន​មាន​បំណង​គំរាម​កំ​ហែង ឬប៉ះពាល់​ដល់​ប្រទេស​ណាមួយ​ឡើយ»។ លោក​បន្ថែម​ថា៖ «ចំពោះ​ការធ្វើសមយុទ្ធ កម្ពុជា​សហ​ការ​ជាមួយ​បណ្ដា​ប្រទេសទាំងអស់​រឿងសកល​លោក មិន​បាន​រើស​អើង​ជាមួយ​ប្រទេសណាមួយទេ។ ដូច្នេះការ​លើក​ឡើងអំពី​ថា​កម្ពុជា​លម្អៀង​ឬធ្វើសមយុទ្ធតែជាមួយចិន នេះជា​សិទ្ធិ​របស់​គេ​និយាយ សម្រាប់កម្ពុជាគឺ​ធ្វើអ្វីៗ​តាមការ​ដឹកនាំ​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល»។ ​អ្នក​តាមដាន​ភូមិសាស្ត្រនយោបាយ​អន្តរជាតិ លោក សេង វណ្ណលី ប្រាប់​វីអូអេ​ថា​ការ​ការ​បញ្ជូន​នាវា​ចម្បាំង​របស់​ចិន​មក​នេះ​បង្ហាញ​ពី​សមយុទ្ធយោធា​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​បំផុត​មិន​ធ្លាប់មាន​ និងថា​កិច្ច​សហប្របត្តិការ​យោធា​រវាង​កម្ពុជា​និង​ចិន​ក៏​មាន​ភាព​ជិត​ដិត​បំផុត​ដែរ។ លោក​បន្ថែមថា​ សមយុទ្ធយោធានេះ​នឹង​ពង្រឹង​ដល់​សមត្ថភាព​កង​ទ័ព​កម្ពុជា ជាពិសេស​ពាក់ព័ន្ធនឹង​ការ​ប្រើប្រាស់​សម្ភារៈទ័ព​ទៀតផង។ បើ​តាម​លោក សេង វណ្ណលី​ ភាព​ជិត​ដិត​ផ្នែក​កងទ័ព​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ក៏នឹង​នាំ​បញ្ហា​ដល់កម្ពុជាផងដែរ។ លោក​បញ្ជាក់ថា៖ «យ៉ាងណាមិញ ការ​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​យោធា​ទ្រង់​ទ្រាយ​ធំ​នេះ​វាអាច​នឹង​បង្កហានិភ័យ​ច្រើនដែរ​សម្រាប់កម្ពុជា​ ដោយសារ​តែ​យើង​ឃើញ​ហើយ​ថា​រាល់ការ​ពង្រឹង​សកម្មភាព​សមយុទ្ធយោធា​ឬក៏កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិ​ការ​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ហ្នឹង​វា​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យការ​ចោទប្រកាន់របស់​បច្ចឹមលោក​ ដែល​ថា ​កម្ពុជា​ផ្តល់​មូល​ដ្ឋាន​ទ័ពជើង​ទឹក​ដល់​ចិន​ហ្នឹង​កាន់តែ​បន្ថែម​ទម្ងន់​ ហើយ​វា​នឹង​ដាក់សម្ពាធ​ដល់កម្ពុជា​កាន់​តែ​ខ្លាំង»។ លោក​បន្ថែម​ថា៖ «អ៊ីចឹង​ខ្ញុំគិត​ថា​ដើម្បីធ្វើម៉េច​បង្ការ​ហានិភ័យ​ ជា​ពិសេស​ពី​ការ​រិះគន់​ក៏ដូច​ជាសម្ពាធ​ពីភាគីបរទេស​ជា​ពិសេស​អាមេរិក កម្ពុជា​គួរតែ​ធ្វើ​ពិពិធ​កម្ម​ទំនាក់​ទំនង​ក្នុងវិស័យ​សន្តិសុខ​ ជា​ពិសេស​ដែន​សមុទ្រ​ជាមួយ​ប្រទេស​មហាអំណាច​នានា ដូច​ជា​ឥណ្ឌា ស្តារ​ឡើង​វិញ​នូវកិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ផ្នែក​សន្តិសុខ​ជាមួយ​អូស្ត្រាលី​ ជាមួយ​អាមេរិក​ ក៏ដូច​ជា​ជាមួយ​ជប៉ុន និង​បារាំង​ឱ្យ​កាន់​តែ​បន្ថែម​ទៀត»។ គួរ​រំឭក​ថា ​ចិន​បាន​ជួយ​កម្ពុជា​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ទំនើប​កម្ម​មូលដ្ឋាន​បញ្ជា​ការដ្ឋាន​កងទ័ព​រាម ​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះ​សីហនុ ​ដែល​ជា​ជំនួយ​ឥត​សំណង​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ចិន ​និង​សាងសង់​ដោយ​ក្រុម​កងទ័ព​រំដោះ​ប្រជាជន​ចិន។​ ការ​ធ្វើ​ទំនើប​កម្ម​នេះ​ត្រូវ​បាន​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​បង្ហាញ​ការ​សង្ស័យ​ថា​ អាច​ប្រើ​ប្រាស់ ដើម្បី​ធ្វើ​ជា​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​របស់​ចិន​នា​ពេល​ណា​មួយ ​ដើម្បី​ពង្រីក​ឥទ្ធិពល​របស់​ចិន​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ទប់​ទល់​នឹង​អាមេរិក ​ប៉ុន្តែ​កម្ពុជា​បាន​បដិសេធ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់៕​ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 8 hr
តុលាការ​​ឃុំ​ខ្លួន​មន្ត្រី​៣​នាក់ ជុំវិញ​ការ​ផ្តល់​សេវា​រត់ការ​ចូល​ធ្វើការ​ក្រប​ខណ្ឌ​រដ្ឋ Public Domain  — ភ្នំពេញ — សាលាដំបូង​រាជធានីភ្នំពេញ​នឹង​បន្ត​នីតិវិធី​ច្បាប់​ចាត់​ការ​សំណុំរឿង​របស់មន្ត្រី​រាជការ​ចំនួន​បីរូប​ នៅ​ក្នុង​ក្របខណ្ឌ​ក្រសួង​អប់រំ យុវជន​ និងកីឡា និង​ក្រសួង​ផែនការ ដែល​ត្រូវ​បាន​ចោទប្រកាន់​ពី​បទ​រំលោភ​អំណាច ក្នុង​ករណី​នាំមនុស្ស​ចូលធ្វើ​ការ​ក្នុង​ស្ថាប័នរដ្ឋ។ នេះ​បើតាមអ្នកនាំពាក្យ​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើពុករលួយ (ACU) និង​មន្រ្តី​តុលាការ។ មន្ត្រីរាជការ​ទាំង​បី​នាក់​នោះរួមមាន​ លោក នង រុន​ ជាគ្រូបង្រៀន​នៅវិទ្យាល័យ​សុខអាន​ព្រៃ​សណ្តែក​ អ្នកស្រី ស៊ុន ពេជ្រសុមាលី​ ជាគ្រូបង្រៀន​នៅ​សាលា​បឋម​សិក្សា​ធន់​មន់​ និង​លោក ហ៊ុយ ពិសិដ្ឋ​ ជា​អនុប្រធាន​ការិយា​ល័យ​អភិវឌ្ឍន៍​ជន​បទ​នៃ​ក្រសួង​ផែនការ។ អ្នក​នាំពាក្យ​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុក​រលួយ លោក សយ​ ចាន់វិចិត្រ បញ្ជាក់​វីអូអេ​ឱ្យ​ដឹង​តាម​ប្រព័ន្ធ​ទំនាក់​ទំនង​តេ​ឡេ​ក្រាម​នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ​ថា ​ចៅ​ក្រម​ស៊ើប​សួរ​បាន​ចេញ​ដីកា​សម្រេច​ឃុំខ្លួន​ជន​សង្ស័យ​ទាំង​បីនាក់​រួច​ហើយ​ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​ ៩ ខែ​ឧសភា​ ឆ្នាំ​ ២០២៤។ លោក​បន្ថែម​ក្នុងន័យ​ដើម​ថា៖ «ការពាក់​ព័ន្ធផ្សេង​ទៀត​កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​ដំណាក់កាល​ចំណាត់​ការ​ផ្ទៃ​ក្នុង​របស់​អង្គភាព​ ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​សូម​មិន​ធ្វើ​អត្ថា​ធិប្បាយ»។ បើ​តាម​លោក សយ ចាន់​វិចិត្រ​ មន្ត្រី​រាជការ​ទាំង​បីរូបដែល​កំពុង​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​ឃុំខ្លួន​ជា​បណ្តោះ​អាសន្ន​រង់​ចាំ​ការ​កាត់​ទោស​នោះ​ ត្រូវ​បាន​សង្ស័យ​ថា បាន​ប្រព្រឹត្តបទល្មើស​ ចាប់​ពី​ឆ្នាំ​ ២០២៣ ​មក​ និង​បន្តរហូត​មក​ដល់​ខែ​ឧសភា​ ឆ្នាំ ​២០២៤ ​នេះ។ ចំណាត់​ការ​ច្បាប់​ប្រឆាំង​នឹង​មន្ត្រី​រាជការ​ទាំង​បី​រូបនេះ​កើត​ឡើង​ ក្រោយ​ពេល​ដែល​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​មុខងារ​សាធារណៈ​លោក ហ៊ុន ម៉ានី​ បាន​ប្រកាស​កែ​ទម្រង់​ការ​ជ្រើស​រើស​មន្ត្រី​រាជការ​ជា​បន្តបន្ទាប់​ ពោលគឺ​អ្នកដែល​ចង់​ចូល​បម្រើ​ការងារ​ក្នុង​ក្រប​ខណ្ឌ​រដ្ឋ ត្រូវ​តែមានសមត្ថភាព​ពិតប្រាកដ​ ហើយត្រូវ​នឹង​ជំនាញ​ដែលខ្លួន​ជ្រើស​រើស។ រីឯ​ការ​ជ្រើសរើស​នោះ​ទៀត​សោត​គឺមិន​អាស្រ័យ​លើបក្ខពួក​និយម​នោះ​ទេ។ វីអូអេ​មិន​ទាន់​អាច​ទាក់​ទង​សុំការ​អត្ថាធិប្បាយ​ពីអ្នកនាំពាក្យអ​យ្យការអម​សាលា​ដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញលោក ប្លង់ សុផល​ បាន​ទេ​នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ។ ប៉ុន្តែ​លោក​បាន​ប្រាប់​ក្រុម​អ្នក​សារព័ត៌មាន​តាម​ប្រព័ន្ធ​តេឡេក្រាម​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី ​១១ ខែ​ឧសភា​ថា ​តំណាង​អយ្យការ​អមសាលា​ដំបូង​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​បានសម្រេច​ចោទ​ប្រកាន់​មនុស្ស​ទាំង​បីនាក់​ពី​បទរំលោភ​អំណាច តាម​បញ្ញត្តិមាត្រា​ ៣៥ ​នៃច្បាប់​ស្តី​ពីការ​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុក​រលួយ ពាក់ព័ន្ធ នឹង​ករណី​រត់​ការយក​មនុស្ស​ចូលក្រប​ខណ្ឌគ្រូ​បង្រៀន និង​តាម​ក្រសួង​ស្ថាប័ន​មួយចំនួន​ទៀត។ បើ​តាម​មាត្រា​នេះ អ្នក​ប្រព្រឹត្ត​អាច​ជាប់​ទោស​ទណ្ឌ​ពន្ធនាគារ​ពី​ ២ឆ្នាំ​ទៅ​ ៥ឆ្នាំ និង​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​ពី​ ៤លាន​រៀល​ទៅ ​១០លាន​រៀល​។ ក្នុង​របាយការណ៍​របស់​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ​ដែល​ត្រូវបាន​ផ្សព្វផ្សាយ​ដោយ​អង្គភាព​ព័ត៌​មាន​ក្នុងស្រុក ជន​សង្ស័យ​ទាំងបី​នាក់នោះ​ ត្រូវបាន​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពី​ពុក​រលួយ​រក​ឃើញ​ថាបាន​សហ​ការ​គ្នា​រត់​ការ​បញ្ចូល​ចូលក្របខណ្ឌ​ ដោយ​ខុសច្បាប់​ ចាប់​ពី​ឆ្នាំ​ ២០២៣​ ដល់ខែ​ឧសភា ​ឆ្នាំ​ ២០២៤ នេះ។ សកម្ម​ភាព​រត់​ការ​ទាំង​នោះ​ រួមមាន ការ​រត់​ការ​ចូល​ក្រប​ខណ្ឌ​គ្រូបង្រៀន​រដ្ឋ​ និង​ក្របខណ្ឌ​ក្រសួង​ផ្សេង​ៗ​ទៀត​ ក៏ដូច​ជា​ការ​ទទួល​ធ្វើ​សញ្ញា​បត្រ​ក្លែង​ក្លាយ​ចាប់​ពីកម្រិត​ទុតិយ​ភូមិ​ដល់​ឧត្តម​សិក្សា។ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​អប់រំ អ្នកស្រី ឃួន វិច្ឆិកា​ ប្រាប់​វីអូអេ​ថា ក្រសួង​អប់រំតែង​តែ​មាន​វិធាន​ការ​ទៅ​លើ​មន្ត្រី​រូប​ណា​ ដែល​ប្រពឹត្ត​ខុស​នឹង​ច្បាប់​សហលក្ខខន្តិកៈ​មន្ត្រីរាជការ​ស៊ីវិល​ ហើយ​សំណុំរឿង​របស់​គ្រូបង្រៀន​ពីរនាក់​ដែល​ត្រូវ​បាន​ឃាត់​ខ្លួន​ដោយ​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុក​រលួយ​នោះ កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​នីតិ​វិធី​របស់​តុលាការ។ អ្នកស្រី​បន្ថែម​ថា​៖ «​កន្លងមក​ នៅ​ពេល​ដែលក្រសួង​អប់រំ​រក​ឃើញ​ថា​មាន​បុគ្គលិក​អប់​រំ​ណាម្នាក់​ ដែល​គាត់​ប្រ​ព្រឹត្ត​ខុស​ពីគោល​ការណ៍​ណែ​នាំ​ក៏ដូច​ជា​ច្បាប់​ ដែល​បាន​ចែង​ ក្រសួង​អប់រំ​ យុវជន និង​កីឡា​ តែង​តែ​រៀប​ចំ​ជា​ក្រុម​ប្រឹក្សា​វិន័យ​ដើម្បី​ពិនិត្យ​មើល​អំពី​កម្រិត​ទោស​ដើម្បី​កំណត់​ទោស​សម្រាប់​បុគ្គលិក​អប់រំ​នោះ»។ នាយក​ទទួល​បន្ទុក​កិច្ច​ការ​ទូទៅ​នៃ​អង្គការ​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ លោក អំ សំអាត ថ្លែង​ថា ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​សាទរនឹង​វិធានការ​ច្បាប់​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើសូក​ប៉ាន់​ក្នុង​ករណី​រត់​ការ​ឱ្យមនុស្ស​បាន​ចូល​បម្រើ​ការងារ​ក្នុង​ក្របខណ្ឌរដ្ឋ។ ទោះយ៉ាង​ណា លោក​ថា វា​គួរតែ​មាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​រក​អ្នកពាក់​ព័ន្ធ​ឯទៀតក្នុង​សំណុំ​រឿង​នេះ។ លោក​ថ្លែង​ថា​៖ «​អ៊ីចឹង សំខាន់​គឺការ​ស៊ើប​អង្កេត​និង​ការ​ស្រាវជ្រាវ​រកជន​ដែល​ពាក់​ព័ន្ធ​ ពី​ព្រោះ​រឿង​ខ្លះ​ វាមិន​មែន​ពាក់​ព័ន្ធ​តែជន​ដែលត្រូវបាន​ចោទប្រកាន់​ទេ​។ វា​ជន​ដទៃ​ទៀតដែល​ពាក់​ព័ន្ធនឹង​ផង​ដែរ។ អាហ្នឹង​ ជា​រឿង​សំខាន់​ណាស់»។ គួរ​បញ្ជាក់​ថា កាល​ពី​ខែ​មករា ​ឆ្នាំ​ ២០២២​ អង្គការ​តម្លា​ភាព​អន្តរជាតិ​ដែល​មាន​ទីតាំង​នៅ​ប្រទេស​អាល្លឺម៉ង់ ​បាន​ចេញ​សន្ទស្សន៍​នៃ​ការ​យល់​ដឹង​អំពី​អំពើ​ពុក​រលួយ​ឆ្នាំ​ ២០២១ ​ដោយ​បង្ហាញ​ថា​អំពើ​ពុក​រលួយ​នៅ​កម្ពុជា​ស្ថិត​ក្នុង​កម្រិត​ខ្ពស់​នៅ​ឡើយ។ ហើយ​កាល​ពី​ខែ​មករា ​ឆ្នាំ​ ២០១៧​ អង្គការ​តម្លា​ភាព​កម្ពុជា​រក​ឃើញ​ថា ​ស្ថាប័ន​តុលាការ ​ប៉ូលិស​ និង​វិស័យ​សាធារណៈ​ នៅ​តែ​ជា​ស្ថាប័ន​ដែល​មាន​កម្រិត​អំពើ​ពុក​រលួយ​ខ្ពស់​បំផុត​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 9 hr
មន្ត្រី​ហ្វីលីពីន​ថា ឆ្មាំ​សមុទ្រ​នឹង​រាំងខ្ទប់​ចិន​មិន​ឱ្យ​គ្រប់គ្រង​តំបន់​ខ្ពង់រាប​បាត​សមុទ្រ​ដែល​... Public Domain  — ទីក្រុងម៉ានីល ប្រទេសហ្វីលីពីន — ឆ្មាំមុទ្រ​ហ្វីលីពីនប្តេជ្ញា​រក្សា​វត្តមាន​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ជម្លោះ​មួយក្នុង​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​ ដើម្បី​ធានា​ថា​ប្រទេស​ចិន​មិនធ្វើ​សកម្មភាព​គ្រប់គ្រងតំបន់ខ្ពង់​រាបបាត​សមុទ្រ​ Sabina Shoal​ នោះ​ទេ។ នេះ​បើ​តាម​សេចក្តី​រាយការណ៍​របស់​ទី​ភ្នាក់ងារ​សារព័ត៌មាន Reuters ​ ដែល​យោង​លើ​ការបញ្ជាក់របស់​អ្នក​នាំពាក្យឆ្មាំ​សមុទ្រ​ហ្វីលីពីន។​ ​ ឆ្មាំ​សមុទ្រហ្វីលីពីន​បាន​និយាយកាល​ពី​ថ្ងៃ​សៅរ៍​ថា ខ្លួន​បាន​ដាក់​នាវា​មួយ​គ្រឿង​ក្នុង​តំបន់​ខ្ពង់រាប​នេះ​ និង​បាន​ចោទ​ប្រទេស​ចិនថា​ កំពុង​បង្កើត​កោះ​សិប្បនិម្មិត​មួយ​នៅ​ទី​នោះ​ ខណៈពេលជម្លោះ​ដែន​ទឹក​កំពុង​ឡើង​កម្តៅ​ខ្លាំង​។ ឆ្មាំ​សមុទ្រ​ហ្វីលីពីន​បន្ថែម​ទៀតថា​ ខ្លួន​បាន​ដាក់​នាវា​ពីរ​គ្រឿង​ផ្សេង​ទៀត​ឱ្យផ្លាស់​វេន​គ្នា​នៅ​ក្នុង​តំបន់​នោះ។ ​ ចាប់តាំង​ពី​ការ​ដាក់នាវា​ប្រចាំ​ការ​នៅ​ទី​នោះ​តាំងពី​ខែ​មេសាកន្លង​ទៅ​ ខ្លួន​បាន​ឃើញ​ពំនូក​ផ្កា​ថ្ម​ងាប់​ជា​ច្រើន​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាក់​ទៅ​លើ​ទីតាំងវាលខ្សាច់​ក្នុងតំបន់​ខ្ពង់រាប ​Sabina Shoal នេះ​ ក្នុង​ទំហំ​កាន់​តែ​ធំ​ឡើងៗ។ អ្នក​នាំពាក្យ​ឆ្មាំសមុទ្រហ្វីលីពីន​ លោក Jay Tarriela បាន​ប្រាប់​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​មួយ​នៅ​ថ្ងៃចន្ទនេះ​ថា​ ​ឆ្មាំសមុទ្រ​ហ្វីលីពីន​ត្រូវ​ធានា​ថា​ ខ្លួន​អាច​មាន​លទ្ធភាព​ដើម្បី​រារាំង​ «ចិន​មិន​ឱ្យ​កាន់កាប់តំបន់​Sabina Shoal ​បាន​ដោយ​ជោគជ័យនោះ​ឡើយ»។ ​ ដោយ​ស្ថិត​នៅក្នុងតំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ផ្តាច់​មុខ​របស់​ហ្វីលីពីន​ តំបន់ខ្ពង់រាប​បាត​សមុទ្រ​មួយ​នេះ​ ស្ថិត​នៅ​លើ​ផ្លូវ​នាវា​ធ្វើ​ដំណើរ​របស់នាវា​ហ្វីលីពីន​ ក្នុង​ការបំពេញ​បេសកកម្មផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈ​ផ្សេងៗ​ដល់​កងយោធារបស់​ខ្លួន ដែល​កំពុង​ប្រចាំការនៅ​ទីតាំង​នាវាចម្បាំង​មួយ​កន្លែងក្នុង​តំបន់​ថ្ម​ប៉ប្រះទឹក Second Thomas Shoal​ ដែល​ហ្វីលីពីននិង​ចិន​ បាន​ប្រឈមមុខ​ដាក់គ្នា​ជា​ញឹកញាប់។ ប្រទេស​ចិន​បាន​ធ្វើ​សកម្មភាព​ទាមទារ​គ្រប់គ្រង​ទឹកដី​ក្នុង​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​នៅ​លើ​កោះ​មួយ​ចំនួនក្នុងតំបន់​សមុទ្រចិន​ខាង​ត្បូង​ ដោយ​បង្កើត​ទីតាំង​មូលដ្ឋាន​ទ័ពអាកាស​និង​យោធា​ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ការបារម្ភ​ខ្លាំង​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​និង​ប្រទេស​ជា​ច្រើន​ក្នុង​តំបន់៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 9 hr
លោក ​ជា មុនី​៖​លោក ​ស៊ុន ចន្ធី ​មានសុខភាព​ធម្មតា ​និង​ត្រូវបាន​ឃុំខ្លួន​នៅ​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ Attribution+  —  លោក ​ស៊ុន ចន្ធី ​ប្រធាន​គណបក្ស​កម្លាំងជាតិ​កំពុង​ត្រូវបាន​ឃុំខ្លួន​នៅ​ពន្ធនាគារ​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់​ បន្ទាប់ពី​សមត្ថកិច្ច​បានចាប់ខ្លួន​លោក​នៅ​ព្រលាន​យន្តហោះ​ភ្នំពេញ​កាលពីថ្ងៃ​០៩ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០២៤នេះ​។ លោក ​ជា មុនី ​អ្នកនាំពាក្យ​គណបក្ស​កម្លាំងជាតិ​បានប្រាប់​វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ ​RFI ​នៅថ្ងៃ​ចន្ទ ទី​១៣ ​ខែឧសភា​នេះថា ​តុលាការ​នៅមិនទាន់​បាន​ចោទប្រកាន់​លោក ​ស៊ុន ចន្ធី ​ពី​បទល្មើស​ផ្លូវការ​ណាមួយ​នៅឡើយទេ​។ ទោះយ៉ាងណា​ លោក ជា មុនី​ បញ្ជាក់ថា​គណបក្សកម្លាំងជាតិ​កំពុងឃ្លាំមើល​ដំណើរការ​ប្រព្រឹត្តទៅ​នៃសំណុំរឿង​មួយនេះ​ដោយនៅ​មិនទាន់​មានការ​ពិភាក្សាគ្នា ​និង​សម្រេចយ៉ាងណាទេ​។ លោក ​ស៊ុន ចន្ធី ​ត្រូវបាន​ចាប់ខ្លួន​ក្រោមបទ​សង្ស័យ​ថា​បាន​ជាប់ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​សំណុំរឿង ​«ញុះញង់​បង្កឱ្យមាន​ភាព​វឹកវរ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​សន្តិសុខសង្គម»​។ តែអ្នកនាំពាក្យ​បក្សប្រឆាំង​រូបនេះ​កត់សម្គាល់​ថា​ ករណី​ចាប់ខ្លួន​ប្រធានបក្ស​របស់ខ្លួន​បានធ្វើឡើង​នៅក្នុងដំណាក់កាល​មុនការបោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ក្រុមប្រឹក្សា​រាជធានី ​ខេត្ត​ក្រុង ​ស្រុក​ខណ្ឌ​។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 10 hr
ក្រសួងសាធារណៈការ៖ក្បាលរថភ្លើងជជុះពីជប៉ុននឹង​រត់លើផ្លូវដែកកម្ពុជាដោយ​សុវត្ថិភាព Attribution+  —  ក្បាលរថភ្លើងមួយទឹកពីប្រទេសជប៉ុនប្រភេទ DMU (Diesel Multiple Unit) ចំនួន ១១គ្រឿងដែលបញ្ជាទិញដោយក្រុមហ៊ុនរបស់អ្នកឧកញ៉ាគិត ម៉េងកំពុងត្រៀមដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការក្នុងឆ្នាំ២០២៤នេះ។ ក្រសួងសាធារណៈការតាមរយៈអ្នកនាំពាក្យលោកផល រឹម អះអាងថា ក្បាលរថភ្លើងមួយទឹកពីស្រុកក្រៅទាំងនេះអាចដំណើរការលើផ្លូវដែកកម្ពុជាបាន ល្គឹកណាវាមិនបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកប្រើប្រាស់។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 11 hr
លោក ពូទីន ដករដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិពីតំណែង ខណៈពេលដែលសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែនអូសបន្លាយជាង២ឆ្នាំ Attribution+  —  ថ្ងៃអាទិត្យ ទី ១២ ឧសភា លោកប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី វ៉្លាឌីមៀរ ពូទីន បានប្រកាសដក លោក Serguei Choigou ពីតំណែងរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ ដែលលោកបានកាន់កាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១២ មក។ ការដកតំណែងនេះ ប្រព្រឹត្តទៅក្នុងបរិបទនៃ ការកែប្រែសមាសភាពរដ្ឋាភិបាល នៅប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយលោក ពូទីន បានធ្វើសច្ចាប្រណិធាន ឡើងកាន់តំណែងជាប្រមុខរដ្ឋរុស្ស៊ី អាណត្តិទី ៥ និង ក្នុងបរិបទ ដែលសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន បន្តឆាបឆេះអស់ជាង ២ ឆ្នាំ មកហើយ។ លោក ស៊ែកហ្គី ឆយហ្គូ នឹងត្រូវជំនួសដោយ លោក Andrei Belooussov ដែលមានជំនាញខាងសេដ្ឋកិច្ច តែខ្វះបទពិសោធ ក្នុងវិស័យយោធា។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 11 hr
Choose France ៖ ក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិ ​ប្រកាសគម្រោងវិនិយោគនៅបារាំង សរុប​១៥ពាន់​លានអឺរ៉ូ Attribution+  —  ជំនួបកំពូល​ Choose France ដែលប្រមូល​ផ្តុំដោយ​នាយកក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិធំៗ បានចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃចន្ទ ទី​១៣ឧសភានេះ នៅអតីតព្រះបរមរាជវាំង​​វែកសៃ មិនឆ្ងាយ​ប៉ុន្មានពីទី​ក្រុង​ប៉ារីស​។​ ក្នុង​ឱកាសជំនួប​កំពូលនេះ ក្រុមហ៊ុន​អន្តរជាតិបានប្រកាសគម្រោងវិនិយោគនៅបារាំង សរុបចំនួន៥៦គ​ម្រោង ដែលគិតជាទឹកប្រាក់ ចំនួន​១៥០០០លានអឺរ៉ូ។ តាមរយៈដំណឹងដ៏ល្អនេះ​​​ រដ្ឋាភិបាល​បារាំង​បាន​អះអាងថា បារាំងគឺជាប្រទេសអឺរ៉ុប ​ដែលទាក់ទាញការ​​វិនិយោគបរទេស​ច្រើន​ជាង​គេបំផុត​។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 11 hr
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹង​ទៅ​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ប្រទេស​កូរ៉េខាងត្បូង Public Domain  — ភ្នំពេញ — លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែល​ឡើង​កាន់​អំណាច​បាន​ជិត ១០ ​ខែ​មក​ហើយ នឹង​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​បំពេញ​ទស្សន​កិច្ច​នៅ​ប្រទេស​កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង ចាប់​ពី​ចុង​សប្តាហ៍​នេះ។ នេះ​បើ​យោង​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ក្រសួង​ការបរទេស​កម្ពុជា ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នេះ។ បើ​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹង​ដឹកនាំ​គណៈ​ប្រតិភូ​ជាន់​ខ្ពស់​របស់​លោក​ទៅ​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវការ​នៅ​សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ចាប់​ពី​ថ្ងៃទី ១៨ ដល់ទី ​១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤ តប​តាម​ការ​អញ្ជើញរបស់​លោក យួន សកយ៉ល (Yoon Suk Yeol) ប្រធានាធិបតី​នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ។ ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​ក៏អម​ដំណើរ​ដោយ​អ្នកស្រី ពេជ ចន្ទមុន្នី ភរិយា​របស់​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត លោក ស៊ុន បាន់ថុល អនុប្រធានទី ១ ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា លោក សុខ ចិន្តាសោភា រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស និង​រដ្ឋមន្ត្រី មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​ចំនួន​ទៀត និង​តំណាងពី​សភា​ពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា។ នេះ​បើតាម​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន។ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹង​មាន​ជំនួប​ទ្វេភាគី​ជាមួយ​ប្រធានាធិបតីកូរ៉េ​ខាង​ត្បូង ដើម្បី​ពិភាក្សា​ស៊ី​ជម្រៅ​នូវភាព​ជាដៃគូ និងពង្រីក​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ពហុ​វិស័យ ក្នុង​គោល​បំណង​លើក​កម្ពស់​ទំនាក់​ទំនង​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ឱ្យ​ឈាន​ទៅ​កម្រិតថ្មី។ នៅ​ប្រទេស​កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏​នឹង​អញ្ជើញចូលរួម​ក្នុង​វេទិកា​ធុរកិច្ច​កម្ពុជា-សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ និង​ជួប​ជាមួយក្រុមហ៊ុន​សំខាន់ៗ​មួយ​ចំនួន ព្រម​ទាំង​ជួប​សំណេះ​សំណាល​ជាមួយ​ស​ហគមន៍​ខ្មែរ​នៅ​កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង​ផង​ដែរ៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 12 hr
Amnestyថាប៉េកាំង​តាម​បង្ក្រាបសំឡេង​ប្រឆាំង​​​​របស់​និស្សិត​ចិន​រៀន​នៅ​បរទេស Attribution+  —  និស្សិត​ចិន​រៀន​នៅបរទេសដែល​មាន​និន្នាការ​នយោបាយ​ប្រឆាំង​នឹង​របប​កាន់​អំណាច​នៅ​ប៉េកាំង ​ត្រូវ​រង​ការ​តាមដាន​ និង​បង្ក្រាប។ វិធី​បង្ក្រាប​មាន​ច្រើន​យ៉ាង​ អាច​ជា​ការ​សម្លុត​គំរាម បំបិទ​សេរីភាព​ដោយ​បច្ចេកវិទ្យា​ទំនើប ឬ​ជា​ការ​សម្លុត​គំរាម​ក្រុម​គ្រួសារ​នៅ​ក្នុង​ស្រុក។ នេះ​បើ​តាម​​ការ​អះអាង​របស់​អង្គការ​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ​Amnesty International នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​ទី ១៣​ឧសភា​២០២៤។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 12 hr
យុទ្ធនាការ​ព្រែកជីក​៖​គណនី​ហ្វេសប៊ុក​កាន់តែ​ច្រើន​ដូរ​ដាក់​ប្រូហ្វាល​គាំទ្រ​ការ​ជីកព្រែក​ហ្វូណន Attribution+  —  គណនី​ហ្វេសប៊ុក​នៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ត្រូវគេ​មើលឃើញថា​បាន និង​កំពុង​ប្តូរ​ប្រូហ្វាល​(Logo)ពី​រូបភាពផ្ទាល់ខ្លួន​ទៅជា​ប្រូហ្វាល​គាំទ្រ​ការជីកព្រែក​ហ្វូណន​តេជោ​យ៉ាង​ព្រោងព្រាត​។ ​ការប្តូរ​ប្រូហ្វាល​ហ្វេសប៊ុក​ដើម្បីបង្ហាញ​ពី​ចលនា​ជាតិនិយម​នេះ​បានធ្វើឡើង ​បន្ទាប់ពី​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ​និង​អតីត​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រីបាន​ប្តេជ្ញា​ជីកព្រែក​នេះ​ឲ្យខាន​តែបាន ​ទោះជា​មាន​ទស្សនៈ​ជំទាស់​មួយចំនួន​នៅក្នុង​ស្រុក ​និង​ពីបរទេស​ក៏ដោយ​។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 12 hr
អ្នកឃ្លាំមើល៖ បាតុកម្មប្រឆាំងមេដឹកនាំខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសគឺជួសឲ្យការសម្តែងមតិក្នុងស្រុក Attribution+  —  នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​កម្ពុជា ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹង​ផ្តើម​ទស្សន​កិច្ច​នៅកូរ៉េ​ខាង​ត្បូង​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៥​ ដល់ថ្ងៃ​ទី​១៩ ឧសភា​។​ វត្តមាន លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅកូរ៉េ​ខាង​ត្បូង ក៏​ត្រូវ​បាន​ពលករ​ខ្មែរ​ប្រកាស​ធ្វើ​បាតុ​កម្ម​ប្រ​ឆាំង​ នៅថ្ងៃ​ទី​១៩​ ខែ​ឧសភា ​ឆ្នាំ២០២៤ ដែរ។​ តាម​អ្នក​រៀប​ចំ​កម្ម​វិធី បាតុ​កម្ម​នោះមាន​គោល​បំណង​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ដោះស្រាយ​វិបត្តិ​សង្គម និង​វិបត្តិ​នយោ​បាយ​នៅកម្ពុជា​។​ មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​ចាត់​ទុក​គម្រោង​ធ្វើបាតុកម្ម​នោះ ​ជា​សិទ្ធិ​របស់​ពួកគេ តែ​បញ្ជាក់​ថា ​នៅក្នុង​សម័យ​សេដ្ឋកិច្ច ការ​ងារ​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ​អាច​ដើរ​យឺត និង​ថា មាន​តែ​ការ​រួម​គ្នា​បង្កើន​សេដ្ឋកិច្ច​ពលរដ្ឋ​ទេ​ទើប​ការ​ចូល​រួម​មាន​ឥទ្ធិពល​។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 13 hr
កំពង់ឆ្នាំង៖ម៉ាស៊ីនកិនដីជួយសម្រួលកម្លាំងដល់សិប្បករឆ្នាំងដី Attribution+  —  ពលរដ្ឋរស់នៅ​ក្បែរៗជើងភ្នំ​ក្រាំងដីមាស ក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង នៅតែ​រក្សា​មុខ​របប​ដូនតា​របស់​ខ្លួន​ គឺសិប្បកម្ម​«កុលាភាជន៍» ដែល​មាន​ដូចជា ​ឆ្នាំងដី  ក្អម និង​រូប​សត្វ​ជាច្រើន ​ដែល​ធ្វើ​ពីដីឥដ្ឋ។ មុខ​របរ​នេះ​ពីដើម​ឡើយ​គឺត្រូវ​ប្រើ​កម្លាំង​ពលកម្ម​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ ដោយសារតែ​ត្រូវវាយ​ដី​បំបែក​ឲ្យ​ហ្មត់​ល្អ មុននឹងយកទៅលាយទឹក​ឲ្យ​ស្អិត​រមួត។ តែ​បច្ចុប្បន្ន ពលរដ្ឋចេះ​ច្នៃ​ម៉ាស៊ីន​ម្យ៉ាងដូចម៉ាស៊ីនកិន​ស្រូវ​ដែរ ដើម្បី​កិន​ដី​ឲ្យ​ហ្មត់​ដូច​កន្ទក់ លក់​ឲ្យ​សិប្បករ ដើម្បី​ផលិត​ផ្ទាល់ដៃ ទៅ​ជារបស់​ប្រើ​ប្រាស់។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 15 hr
ព័ត៌មាន​ពេល​ព្រឹក ១៣ ឧសភា៖ ការ​ឈ្នះ​រង្វាន់​ធំ​របស់​ឆ្នោត Powerball ធ្វើឱ្យ​មាន​ចំណាប់​អារម្មណ៍​លើ​ជ... Public Domain  — ព័ត៌មាន​នៅ​ថ្ងៃនេះ​មាន​ដូចជា អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ៖​កសាង​តំបន់​ហ្កាហ្សា​ឡើង​វិញ​អាច​ចំណាយ​ពី​៤០​ទៅ​៥០​ពាន់​លាន​ដុល្លារ។ ការ​ឈ្នះ​រង្វាន់​ធំ​របស់​ឆ្នោត Powerball ធ្វើឱ្យ​មាន​ចំណាប់​អារម្មណ៍​លើ​ជាតិសាសន៍ Iu Mien នៅ​អាមេរិក និងព័ត៌មាន​ផ្សេងទៀត៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 23 hr
តើ​​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ ទ្រទ្រង់​និង​ពង្រីក​ការ​រីករាលដាល​នៃ​​ជំងឺ​ឆ្លង យ៉ាងណា? Attribution+  —  ដោយសារ​សា្នដៃមនុស្ស​ ផែន​ដី​បាន​ប្តូរ​ផ្លាស់​ កាន់​តែ​ក្តៅ កាន់​តែ​ពុល កាន់​តែ​ពិបាករស់។ តែ​​បរិស្ថាន​ថ្មី​នេះ ជា​វឌ្ឍនភាព​សម្រាប់​ជំងឺ​ឆ្លង​។ ​ការសិក្សា​​ទើប​ចេញ​ផ្សាយ​ក្នុង​​សប្តាហ៍​នេះ នៅក្នុង​ទស្សនាវដ្តី​វិទ្យាសាស្ត្រ​Nature បាន​បូក​សរុប​អំពីផលវិបាក​ដ៏​ស្មុគស្មាញ​នៃការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ ចំពោះ​​ការ​រីករាល​ដាល​នៃ​ជំងឺ​ឆ្លង​​មួយ​ចំនួន និង​របៀប​ចម្លង​ថ្មី​សម្រាប់​ជំងឺ​ខ្លះ​ទៀត។ តើ​ការ​ប្រែប្រួលអាកាសធាតុ​ទ្រទ្រង់​និង​ពង្រីក​ការ​រីករាលដាល​នៃ​ជំងឺ​ឆ្លង​យ៉ាងណា? ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 1 d
តើការបើកថ្នាក់អក្សរផ្ចង់ចិននៅកម្ពុជាឆ្លុះបញ្ចាំងយ៉ាងណាពីឥទ្ធិពលចិន? Attribution+  —  ក្រសួងអប់រំ យុវជន​ និងកីឡា នៅថ្ងៃទី១១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ បានបើក “ថ្នាក់អក្សរផ្ចង់ចិន មិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន” នៅសាលារៀនចំនួន២ទៀត ដែលជាសាលារៀនជំនាន់ថ្មី ក្នុងក្រុងភ្នំពេញ។ នេះជាការ​បើក​ថ្នាក់​សាភាចិន​បន្ថែមទៀត ដែលកាលពីឆ្នាំ២០២៣ ក្រសួងអប់រំបានដាក់បញ្ជូលភាសាចិនសាកល្បងក្នុងសាលារដ្ឋចំនួន២០រួចមកហើយ។ សម្រាប់​ថ្នាក់​បើក​ថ្មីនោះ គឺនៅវិទ្យាល័យព្រះយុគន្ធរ និងសាលា Step Forward Abroad School ដោយមានការគាំទ្រពីសមាគមអប់រំ និងតម្រង់ទិសសិស្សមធ្យមសិក្សាកម្ពុជា និងសមាគមអ្នកសរសេរអក្សរផ្ចង់ខ្មែរ-ចិន។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 1 d
ដំរីពីឡាវ៖​ ហ្មដំរីខ្មែរម្នាក់ ប្តេជ្ញាមើលថែដំរីមួយគូឱ្យល្អដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ Attribution+  —  នៅព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ឧទ្យានសួនសត្វភ្នំតាម៉ៅបានទទួលដំរីថ្មីមួយគូ ពីប្រទេសឡាវ ក្នុងន័យពង្រឹងទំនាក់ទំនងនៃប្រទេសទាំងពីរ។ ដំរីញី-ឈ្មួលមួយគូនេះ ត្រូវបានស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅពីអ្នកចូលរួមទស្សនា។ លោក ដាវីដ ដែលនឹងត្រូវមើលថែទាំសត្វដំរីថ្មីនេះ បានបង្ហាញអារម្មណ៍ត្រេកអរនូវវត្តមានដំរីមួយគូនេះ មកកាន់សួនសត្វភ្នំតាម៉ៅ។ មានបទពិសោធន៍មើលថែទាំសត្វរាប់សិបឆ្នាំ លោក ដាវីដ បេ្តជ្ញាមើលថែទាំដំរីមួយគូនេះឱ្យល្អដើម្បីជាផ្នែកមួយទាក់ទាញដល់ភ្ញៀវទេសចរ។  ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 1 d
ទុយនីស៊ី ផ្ទុះ​បាតុកម្ម​ខ្លាំង​ប្រឆាំង​នឹងប្រធានាធិបតី ក្រោយ​ចាប់ខ្លួន​មេធាវី​និងអ្នក​កាសែត Attribution+  —  នៅប្រទេស​ទុយនីស៊ី​ ​មហាជន​ច្រើន​រយពាន់នាក់ នាំគ្នាចុះផ្លូវ​តវ៉ា​ សម្តែង​មតិប្រឆាំង​នឹង​រដ្ឋអំណាច​ ដែល​បាន​ចាប់ឃុំ​ខ្លួន​ មេធាវីម្នាក់ និង ​អ្នក​កាសែត​២នាក់ នៅថ្ងៃ​ចុង​សប្តាហ៍​នេះ។​ ក្រៅទាមទារឲ្យ​ដោះលែងជនជាប់ចំណង, ចលនា​តវ៉ា​នេះ ក៏ទាមទារ​ឲ្យរៀប​ចំ​ការ​​បោះឆ្នោតឡើងវិញ​ដែរ​។​ បាតុករ​​ខ្លះ​ថែមទាំងស្រែក​បណ្តេញ​ប្រធានាធិបតី​ចេញ​ពីតំណែង​ទៀតផង។​ ប្រមាណ​ជា​២ឆ្នាំចុងក្រោយ​នេះ អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស​រិះគន់ថា​ ប្រធានាធិបតី​ទុយនីស៊ី កាន់តែប្រើ​អំណាច​ខ្លាំងឡើងៗ ដោយ​បញ្ជាឲ្យ​ចាប់​ឃុំ​ខ្លួន​អ្នក​ដែល​ប្រឆាំងនឹងខ្លួន ដោយ​សំអាងលើក្រឹត្យ​​ច្បាប់​ប្រឆាំង​នឹងព័ត៌មាន​ក្លែងក្លាយ ។​​​​ ​ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 1 d
ព័ត៌មាន​ពេល​រាត្រី ១២ ឧសភា៖ ការពិភាក្សា​លើ​កិច្ចព្រមព្រៀង​​ស្តី​ពី​ការប្រឆាំង​ជំងឺរាតត្បាត​ជា​សាកល​ក... Public Domain  — ព័ត៌មាន​ថ្ងៃនេះ​មានដូចជា៖ ការពិភាក្សា​លើ​កិច្ចព្រមព្រៀងស្តី​ពី​ការប្រឆាំង​ជំងឺរាតត្បាត​ជា​សាកល​កំពុងធ្វើ​ឡើង​ឱ្យ​ទាន់ពេល​វេលា។ អ.ស.ប.សង្កេត​ឃើញមានការ​បន្ថយ​វិធានការ​របស់ពួកតាលីបង់​ក្នុងការ​បង្ខំឱ្យ​ស្ត្រីអាហ្វហ្គានីស្ថាន​ពាក់​ក្រណាត់រុំ​ hijab និង​ព័ត៌មាន​ផ្សេងៗទៀត៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 1 d
បុគ្គលិក​ក្រុមហ៊ុន​បច្ចេកវិទ្យា Apple បោះឆ្នោត​ធ្វើ​កូដកម្ម​ជាលើកទី១​ នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក Attribution+  —  នៅរដ្ឋម៉ារីលែន ​​​បុគ្គលិកសាខា​​ក្រុមហ៊ុន​បច្ចេកវិទ្យា Apple បាន​បោះឆ្នោត កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី​១១ឧសភា សម្រេច​យល់ព្រម​ឲ្យរៀបចំ​ធ្វើ​​​កូដកម្ម ក្នុង​​ពេល​ដ៏ខ្លី​ខាងមុខ។ ការ​ប្រកាស​សម្តែង​មតិ​ឈប់ អត់​ធ្វើការ ​ពីសំណាក់​​បុគ្គលិក​Appleនេះ ជាលើកដំបូង​បំផុត ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​​បច្ចេកវិទ្យាដ៏ល្បីល្បាញ​របស់​អាមេរិក។ ដំណឹងកូដកម្ម​​នេះ ប្រកាសដោយ​ក្រុម​សហជីព ដោយ​រិះគន់​ថ្កោលទោស​ផង​ថា ក្រុមហ៊ុន​Apple បាន​រើសអើង​បុគ្គលិក​ដែល​បាន​សម្រេច​ចិត្ត​ចូលជា​​សមាជិក​សហជីព។​ ​​​ ​ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 1 d
ពលករខ្មែរ២៤នាក់ទៀត ដែលរង​ការរំលោភសិទ្ធិធ្ងន់ធ្ងរ​​នៅ​អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតត្រូវបានបញ្ជូនមកវិញ Attribution+  —  ពលករខ្មែរនៅប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតចំនួន ២៤នាក់ដែលរងការរំលោភបំពានសិទ្ធិបានត្រឡប់មកដល់ប្រទេសកម្ពុជាហើយ​​​នៅថ្ងៃទី​១២ឧសភានេះ។ ពលករខ្មែរ​ទាំងនេះគឺ​ស្ថិតនៅក្នុងចំណោមពលករ​ជាច្រើននាក់ផ្សេងទៀត​ ដែលស្នើអន្តរាគមន៍​​វិល​មកប្រទេស​​កម្ពុជាវិញ ក្រោមហេតុផល​រងការបំពានសិទ្ធិធ្ងន់ធ្ងរ​ពីថៅកែបរទេស។ ទន្ទឹមនឹងការត្រលប់មក​មាតុប្រទេសរបស់ពលករ​រងគ្រោះ​ ក្រសួងការងារកម្ពុជាក៏បានបញ្ជាក់ពីចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់ទៅលើក្រុមហ៊ុនបញ្ជូនពលករ​ទៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតដែល​រំលោភលក្ខខណ្ឌការងារ​ផងដែរ។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 1 d
អាហ្វហ្កានីស្ថានប្រកាស​​ដាក់តំបន់​​ឦសានប្រទេស​​ក្នុង​ភាព​អាសន្ន​ទឹក​ជំនន់ និង​សុំ​ជំនួយ​អ.ស.ប. Attribution+  —  មាន​ស្លាប់យ៉ាង​ហោច​៣១៥​នាក់ នៅក្នុង​ខេត្ត​ភាគ​ខាង​ជើង​ប្រទេស​អាហ្វហ្កានីស្ថាន ដោយ​គ្រោះទឹក​ជំនន់។ នេះ​បើ​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​របស់​ភ្នាក់ងារ​កម្មវិធី​ស្បៀង​អាហារ​ពិភពលោក អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ កាលពី​ថ្ងៃ​សៅរ៍​ទី ១១​ឧសភា។ ​អាជ្ញាធរ​តាលីបង់​ដែលបាន​ប្រកាស​ដាក់​តំបន់​ភាគ​ឦសាន​នេះ​ក្នុង​ភាព​អាសន្ន ទើប​បាន​បញ្ជាក់​តុល្យាការ​នៃ​ជន​រងគ្រោះ​នៅ​ថ្ងៃ​អាទិត្យ​នេះ និង​បាន​អំពាវនាវ​សុំ​ជំនួយ​ពី​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 1 d
លោក ហ៊ី គឹមហុង ត្រូវបានដកងារជា«អ្នកឧកញ៉ា» ខណៈ លោក ទ្រី ភាព ឡើងងារជា«លោកអ្នកឧកញ៉ា» Attribution+  —  លោក ហ៊ី គឹមហុង ថៅកែក្រុម​ហ៊ុន​ពិភពដីមាស​ដែលធ្លាប់​ត្រូវបានចាប់​ខ្លួន​ពីបទ​ឆបោក​ប្រាក់​ពលរដ្ឋ​ទិញដីឡូតិ៍នោះ ត្រូវបាន​ដក​ហូត​គោរមងារជា«អ្នកឧកញ៉ា»កាលពីថ្ងៃទី១១មេសា​ឆ្នាំ​២០២៤។ តែស្របពេលគ្នានេះ លោក ទ្រី ភាព ដែល​ល្បី​ឈ្មោះ​ខាង​រកស៊ី​ឈើ​វិញ​ត្រូវបាន​តម្លើង​គោរមងារទៅជា«លោកអ្នកឧកញ៉ា»នៅថ្ងៃទី១០​ខែឧសភា ឆ្នាំ​២០២៤ គឺជាគោរមងារ​ថ្នាក់​ខ្ពស់​បំផុត​នៅកម្ពុជា​ដែលមាន​ចំនួន​សរុប​០៨រូប។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 1 d
ព័ត៌មាន​ពេល​ព្រឹក ១២ ឧសភា៖ ការស្ទង់មតិ៖ ពលរដ្ឋ​អាមេរិកាំង​ភាគច្រើន​បំផុត​ថា TikTok ជា​ឧបករណ៍​ជះ​ឥទ្ធ... Public Domain  — ព័ត៌មាន​នៅ​ថ្ងៃនេះ​មាន​ដូចជា ការស្ទង់មតិ៖ ពលរដ្ឋ​អាមេរិកាំង​ភាគច្រើន​បំផុត​ថា TikTok ជា​ឧបករណ៍​ជះ​ឥទ្ធិពល​របស់​ចិន។ អ.ស.ប.​និយាយ​ថា​ សង្គ្រាម ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុនាំ​ឱ្យ​មនុស្ស​រាប់​រយ​លាន​នាក់​ស្រេក​ឃ្លាន និងព័ត៌មាន​ផ្សេងទៀត៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 1 d
ការសិក្សាថា​ក្មេង​ជំនាន់​ក្រោយលែង​សូវ​ចង់​ធ្វើ​ជា​គិលានុបដ្ឋាក Attribution+  —  ថ្ងៃទី​១២​ឧសភានេះ ​ជា​ទិវា​គិលានុបដ្ឋាក​អន្តរជាតិ។ គិលានុបដ្ឋាកជា​ធនធានមនុស្ស​​ដែល​មិន​អាច​ខ្វះ​បាន​ក្នុង​វិស័យ​សុខាភិបាល និង​ដែល​ពិភពលោក​ត្រូវ​ការ​កាន់​តែ​ច្រើន​ឡើងៗ។ ប៉ុន្តែ​បើតាម​​ការ​សិក្សា​របស់​អង្គការ​សហប្រតិបត្តិការ​និង​អភិវឌ្ឍន៍​សេដ្ឋកិច្ច​ (ហៅកាត់​ថា OCDEអូសេដេអឺ) ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃសុក្រ​ទី​១០​ឧសភា ២០២៤ ក្មេង​​ជំនាន់​ក្រោយ​ មិន​សូវ​ចាប់​អារម្មណ៍​ចង់​ប្រកប​អាជីព​នេះ​ទេ។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 2 d
ហ្កាហ្សា៖ ក្រុមប្រឹក្សា​សន្តិសុខ​ទាមទារ​ឲ្យ​ស៊ើបអង្កេត​ជា​បន្ទាន់ចំពោះ​រណ្តៅកបសពរួម Attribution+  —  ក្រុមប្រឹក្សា​សន្តិសុខ​ នៃ អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ប្រកាស​ឲ្យបើកការ​​ស៊ើបអង្កេត​ឯករាជ្យ និង​ជា​បន្ទាន់ ចំពោះ​ណ្តៅកបសពរួម ជាច្រើន​កន្លែង ម្តុំជុំវិញ​មន្ទីរពេទ្យ​ នៅ​តំបន់​ហ្កាហ្សា។​​​ រណ្តៅ​នីមួយៗ​ មាន​សាកសព​ ជាង​១០០នាក់​។​ ក្រុមប្រឹក្សា​សន្តិសុខ​ ​ទាមទារចង់​ឲ្យ​ស្វែង​រក​មូលហេតុ​ពិត​នៅក្រោយ​រណ្តៅ​កប​សព​រួមនេះ​ ហើយ​និង​រកមុខ​អ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​។​​​   ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 2 d
ព័ត៌មាន​ពេល​រាត្រី ១១ ឧសភា៖ អតីត​ជន​ភៀសខ្លួន​ខ្មែរ​ជា​មន្ត្រី​សាធារណៈ​ដំបូង​គេ​ទទួល​បាន​ការ​ស្ងប់ស្ញ... Public Domain  — ព័ត៌មាន​ថ្ងៃនេះ​មានដូចជា៖ អតីត​ជន​ភៀសខ្លួន​ខ្មែរ​ជា​មន្ត្រី​សាធារណៈ​ដំបូង​គេ​ទទួល​បាន​ការ​ស្ងប់ស្ញែង​ពេល​ចូល​និវត្តន៍។ និស្សិត​បញ្ចប់​ការសិក្សា​ឆ្នាំ​២០២៤​ និយាយ​ពីការខកខានព្រឹត្តិការណ៍ជីវិត​សំខាន់ៗអំឡុង​ពេល​សិក្សាមហាវិទ្យាល័យនិង​ព័ត៌មាន​ផ្សេងៗទៀត៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 2 d
មេដឹកនាំ​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ត្រូវ​បញ្ជូន​ទៅ​ឃុំ​ខ្លួន​នៅ​ពន្ធនាគារ​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ Public Domain  — មេដឹកនាំ​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ លោក ស៊ុន ចន្ធី ត្រូវ​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​ញុះញង់ ហើយ​ត្រូវ​បាន​បញ្ជូន​ទៅ​ឃុំ​ខ្លួន​បណ្តោះ​អាសន្ន​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់។ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 2 d
អង្គការតម្លាភាពអូស្ត្រាលី៖ការលាងលុយកខ្វក់ពីកម្ពុជាទៅអូស្ត្រាលីមានជិត២ពាន់លានដុល្លារ Attribution+  —  អង្គការតម្លាភាពអូស្ត្រាលីបានចេញផ្សាយរបាយការណ៍មួយស្តីពី ការបញ្ឈប់ការលាងលុយកខ្វក់ក្នុងប្រទេសអូស្ត្រាលីនិងកម្ពុជា។ ក្នុងរបាយការណ៍នោះ អង្គការតម្លាភាពអូស្ត្រាលីរកឃើញថា មានការលាងលុយកង្វក់ចេញពីកម្ពុជាទៅកាន់អូស្ត្រាលីក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណជាង ១ ៨០០លានដុល្លារអាមេរិក នៅចន្លោះឆ្នាំ២០១៦ ដល់ឆ្នាំ២០២២។ ការលាងលុយកខ្វក់ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ដ៏ច្រើនបែបនេះ ភាគច្រើនធ្វើឡើងក្រោមរូបភាពវិនិយោគលើផ្នែកអចលនទ្រព្យ និងប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុស្របច្បាប់។   ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 2 d
កម្ពុជាគួរបើកសមយុទ្ធយោធាជាមួយប្រទេសផ្សេងទៀតដើម្បីរក្សាភាពអព្យាក្រឹត Attribution+  —    កម្ពុជា-ចិន​ ប្រកាស​ត្រៀមធ្វើសមយុទ្ធយោធា«នាគមាស» ឆ្នាំ២០២៤ នៅពាក់កណ្តាល ខែឧសភានេះ ក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ ក្រោមប្រធានបទ សង្រ្គោះផ្នែកមនុស្សធម៌។ ​ការបន្តធ្វើសមយុទ្ធជាមួយចិន បានរងស្រោចនូវប្រតិកម្មពីសំណាក់អ្នកឃ្លាំមើល ដោយហេតុថា កម្ពុជាបានផ្អាកសមយុទ្ធជាមួយអាមេរិក និងអូស្ត្រាលី តាំងពីឆ្នាំ២០១៦។  អ្នកឃ្លាំមើល ថា កម្ពុជាគួរបើកឡើងវិញនូវសមយុទ្ធយោធាជាមួយបណ្តាប្រទេសផ្សេងទៀត ដើម្បីរក្សាភាពអព្យាក្រឹត។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 2 d
ព្យុះ​ព្រះ​អាទិត្យ​ក្នុង​កំរិត​ដ៏​​ខ្លាំងក្លាបំផុតមួយ​ ​​បាន​មក​ប៉ះ​ប្រព័ន្ធ​​ផែនដី Attribution+  —  ទីភ្នាក់ងារ​តាមដាន​សមុទ្ទ​និង​បរិយាកាស​អាមេរិក ​មិន​ដែលជូន​ដំណឹង​​ ដូច​នៅ​ល្ងាច​ថ្ងៃ​សុក្រ​ទី ១០​ឧសភា ម្សិលមិញទេ៖ “ជា​លើក​ទី​មួយ គិត​​ក្នុង​រយៈ​ពេល​២០​ឆ្នាំមក​នេះ​​ ព្យុះ​ព្រះអាទិត្យ​ ឬ​ព្យុះ​ម៉ាញេទិក​មក​ពីព្រះ​អាទិត្យ ​ដ៏​ខ្លាំងក្លា​មិន​ធ្លាប់​មាន​ ពោល​គឺ​ជា​កម្លាំង​ព្យុះ​​ម៉ាញេទិកកំរិតទី៥​ដ៏​ខ្ពស់​បំផុត​​នៃមាត្រដា្ឋន​ បាន​មក​ប៉ះ​ប្រព័ន្ធ​ផែន​ដី”។ បាតុភូត​នេះ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​​មាន​ពន្លឺ​ពិសេស​នៅ​លើ​ផ្ទៃមេឃ​ ដែល​មនុស្ស​ប្រាថ្នា​គយគន់​ តែ​ក៏​អាច​បង្ក​ឱ្យ​មាន​ផល​រំខាន​ជា​ច្រើន​ក្នុងផ្នែក​ទូរគមនាគមន៍ និង​បណ្តាញ​អគ្គិសនី។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 2 d
ករណីរត់ការចូលក្របខណ្ឌ៖ តុលាការឃុំខ្លួនគ្រូបង្រៀន២នាក់ និងមន្ត្រី១នាក់ Attribution+  —  អយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានសម្រេចឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន គ្រូបង្រៀន២នាក់ និងមន្ត្រី១ នាក់ ករណីយកលុយ​ខុស​ច្បាប់​ក្នុងការរត់ការឯកសារចូលក្របខណ្ឌរដ្ឋ។ ការសម្រេចឃុំខ្លួននេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ រកឃើញថា មន្ត្រីទាំង៣នាក់នោះ បានក្លែងឯកសារ រត់ការចូលក្របខណ្ឌជាគ្រូបង្រៀន និងក្របខណ្ឌក្រសួងផ្សេងៗ ដោយដោះដូរជាមួយលុយរាប់ម៉ឺនដុល្លារ។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 2 d
កម្ពុជា-អាមេរិកប្តេជ្ញាប្រយុទ្ធប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្សនៅកម្ពុជា Attribution+  —  នៅថ្ងៃទី ១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ លោក W.Patric Murphy ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា បានជួបជាមួយ លោក ស ថេត អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ ដើម្បីពិភាក្សាការងារ និងជម្រាបលា។ បើតាមឯកអគ្គរដ្ឋទូតជិតបញ្ចប់អាណត្តិ រូបនេះ ភាគីទាំងពីរបានពិភាក្សាគ្នា អំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងឧក្រិដ្ឋកម្មអន្ដរជាតិ និងការបណ្ដុះបណ្ដាលរបស់អាមេរិក ដើម្បីការពារកុមារ ទប់ស្កាត់ការជួញដូរមនុស្ស និងប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀននៅកម្ពុជា។ ក្នុងនាមជាមហាអំណាចទី១ សហរដ្ឋអាមេរិក បានអះអាងថា​ខ្លួនចង់ឃើញមានការបញ្ចប់អំពើជួញដូរមនុស្ស និងការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធើណេតនៅកម្ពុជា។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 2 d
តុលាការ​កំពូល​ឥណ្ឌាសម្រេច​ដោះលែង​​ប្រមុខ​បក្សប្រឆាំង​​បណ្តោះអាសន្ន ឲ្យ​ចូលរួមបោះឆ្នោត Attribution+  —  ​តុលាការ​កំពូល​ឥណ្ឌា ​បាន​ចេញ​សេចក្តី​សម្រេចបញ្ជាឲ្យ​​​ដោះលែងលោក ​អរ្វិន្ឌ គៀចរីវ៉ាល់ ​​​ប្រមុខ​បក្សប្រឆាំង​ដ៏ធំជាងគេ ឲ្យ​​មាន​សេរីភាព​បណ្តោះ​អាសន្ន​​។ ស្រប​ពេល​​ដែលពេញផ្ទៃប្រទេស​កំពុង​រៀប​ចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជាតិ, តុលាការ​កំពូលឥណ្ឌា​ យល់​ឃើញ​ថា ការ​ចាប់ឃុំឃាំង​ខ្លួន​មេគណ​បក្សប្រឆាំង​​ ប៉ះពាល់​ដល់​ដំណើរ​ការ​ប្រជាធិប​តេយ្យ។ អាស្រ័យ​​ហេតុនេះ​ សាលាជម្រះក្តីជាន់​ខ្ពស់​ឥណ្ឌា​ បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អ្នកនយោបាយប្រឆាំង​រូបនេះ ចេញ​ក្រៅឃុំ និងអាច​មាន​សិទ្ធិធ្វើយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត​ ហើយ ពេល​​ចប់​ថ្ងៃបោះឆ្នោត ត្រូវ​​ត្រ​ឡប់​ចូល​ពន្ធនាគារ​វិញ​។​ ​ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 2 d
តំបន់ឆ្នុកទ្រូ៖ ទិន្នផលនេសាទធ្លាក់ចុះខ្លាំង តែតម្លៃត្រីកើនឡើង Attribution+  —  ប្រជា​នេសាទ នៅ​តំបន់​ឆ្នុក​ទ្រូ ​និយាយ​ថា ​ឆ្នាំ​នេះ ​អាកាស​ធាតុ​ក្ដៅខ្លាំង​ មេឃ​រាំង​ភ្លៀង​យូរ​ពេក​ ធ្វើ​ឲ្យ​ទឹក​បឹង​ទន្លេសាប​កាន់​តែ​រាក់​ និង​ទឹក​ឡើង​កម្តៅ​ផង​នោះ​ បណ្ដាល​ឱ្យ​ទិន្ន​ផល​ត្រី​ធ្លាក់​ចុះ​ជាខ្លាំង​។​ បើ​តាម​ក្រុម​ប្រជា​នេសាទ ​ករណី​លួច​ប្រើ​ឧបករណ៍​នេសាទ​ខុស​ច្បាប់​ និង​ការ​ដុត​ព្រៃ​លិច​ទឹក​ ឲ្យ​ស្មៅ​ដុះ​គឺ​ជា​បញ្ហា​ចម្បង​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ទិន្នផលត្រី​ចេះ​តែ​ថយចុះ។ ​តែ​ទន្ទឹម​គ្នានោះ​ ឈ្មួញ​ទិញ​ត្រី​វិញ ​និយាយ​ថា​ តម្លៃ​ត្រី​បាន​កើន​ឡើង​ជាង​ឆ្នាំ​មុន​។ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 2 d
ព័ត៌មានពេលព្រឹក ១១ ឧសភា៖ សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា​អាមេរិក​លោក​ Bernie Sanders ​អាយុ ​៨២​ ឆ្នាំ​នឹង​ឈរ​ឈ្មោ... Public Domain  — ព័ត៌មាន​នៅ​ថ្ងៃនេះ​មាន​ដូចជា បទសម្ភាសន៍ ​VOA អំពីសកម្មជន​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ​បង្ហាញ​បញ្ហា​ប្រឈម​និង​សមិទ្ធផល។ សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា​អាមេរិក​លោក​ Bernie Sanders ​អាយុ ​៨២​ ឆ្នាំ​នឹង​ឈរ​ឈ្មោះ​សម្រាប់​ការ​បោះឆ្នោត​ឡើង​វិញ និង​ព័ត៌មាន​ផ្សេង​ទៀត៕ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 2 d
ក្រុមជ្រុលនិយមអ៊ីស្រាអែល​​ប៉ងដុតការិយាល័យ​របស់ទីភ្នាក់ងារ អ.ស.ប. នៅ​ហ្សេរុយសាឡិម Attribution+  —  អង្គការសហប្រជាជាតិ សហភាពអឺរ៉ុប និង​បណ្តាប្រទេស​អារ៉ាប់​នាំគ្នាថ្កោលទោស​សកម្មភាពហិង្សា​របស់​ក្រុមជ្រុលនិយម​អ៊ីស្រាអែល​ដែល​ដៅដុតបំផ្លាញ​ការិយាល័យ​របស់UNRWAទីភ្នាក់ងារ​ផ្តល់ជំនួយ​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិដើម្បីជនភៀសខ្លួន​ប៉ាឡេស្ទីន ។ នៅក្នុង​បាតុកម្មនារាត្រី ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍ សកម្មជនស្តាំនិយមជ្រុល​អ៊ីស្រាអែលបាន​ព្យាយាម​ដុតបំផ្លាញពីរដង ទីស្នាក់ការ​របស់​ទីភ្នាក់ងារ UNRWA នៅ​ទីក្រុង​ជេរូសាឡឹម។ អ្នកទទួលខុសត្រូវ​របស់​ទីភ្នាក់ងារ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​បាន​សម្រេច​ផ្អាកទីស្នាក់ការមួយរយៈ ទម្រាំ​មាន​ការធានាសន្តិសុខឡើងវិញពី​សំណាក់រដ្ឋាភិបាលអ៊ីស្រាអែល។​ ... វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ 3 d
ការរីកចម្រើន​នៃ​ AI គ្រោង​នឹង​ជំរុញ​កិច្ចព្រមព្រៀង​មជ្ឈមណ្ឌលទិន្នន័យ​ច្រើន​នៅអាស៊ី​នៅ​ឆ្នាំនេះ Public Domain  — វិនិយោគិន​ភាគហ៊ុន​ឯកជន និ​ងអ្នកគ្រប់គ្រង​ទ្រព្យសកម្ម​នៅសកលលោក កំពុង​ត្រៀម​ខ្លួន​សម្រាប់ ការ​រួម​បញ្ចូល​និង​ទិញ​យក​ក្រុមហ៊ុន​ ការ​វិនិយោគ​តម្លៃ​រាប់ពាន់លានដុល្លារ ដែល​ភ្ជាប់​ទៅ​នឹង​មជ្ឈមណ្ឌល​ទិន្នន័យ​នៅ​តំបន់​អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ខណៈដែល​ការរីក​ចម្រើន​នៃ​បញ្ញាសិប្បនិម្មិត ឬ AI ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​តម្រូវការ​សម្រាប់​ហេដ្ឋារចនា​សម្ព័ន្ធ​ឌីជីថល។ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 3 d
TikTok ប្តឹង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ដើម្បី​រារាំង​ច្បាប់​ហាម​បណ្តាញ​សង្គម​នេះ Public Domain  — ច្បាប់​នេះ​គឺ​ជា​ច្បាប់​ដំបូង​ដែល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ច្បិច​យក​ក្រុមហ៊ុន​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​សង្គម​មួយសម្រាប់​ការ​ហាមឃាត់​ដែល​អាច​កើត​មាន​ ដែល​ក្រុម​អ្នក​តស៊ូ​មតិ​ខាង​សេរី​ភាព​និយាយ​ស្តី​ថា​ ​ជា​ការ​ហាម​ឃាត់​និង​គាប​សង្កត់​បែប​នេះ ជា​អ្វី​ដែលដូច​របប​នៅ​ប្រទេស​អ៊ីរ៉ង់ ​និង​ប្រទេស​ចិន។ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 3 d
ថៃ​នឹង​ដាក់​កញ្ឆា​ទៅ​ក្នុង​ច្បាប់​ព្រហ្មទណ្ឌ​ឡើង​វិញ ខណៈ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ប្តេជ្ញា​​ចាត់វិធានការ​​តឹ... Public Domain  — ប្រទេស​ថៃ​និយាយ​ថា​ ខ្លួន​នឹង​ដាក់​កញ្ឆាទៅក្នុង​បញ្ជី​គ្រឿងញៀន​ណាកូទិក​ឡើង​វិញនៅ​ត្រឹម​ដំណាច់​ឆ្នាំ​នេះ។ នេះ​បើ​តាមការ​លើក​ឡើង​របស់​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ថៃ​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​៨ ខែ​ឧសភា​កន្លង​ទៅ​នេះ​ ​ដែល​នេះជា​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ទាំង​ស្រុង​គួរ​ឱ្យ​ភ្ញាក់ផ្អើល​មួយ​ ​ បន្ទាប់​ពីប្រទេស​នេះ​ក្លាយ​ជាប្រទេស​ទី​១​ក្នុង​ទ្វីប​អាស៊ី​អស់​រយៈពេល​២​ឆ្នាំ​កន្លង​ទៅ ដែល​បាន​ចាត់​ទុក​ថា កញ្ឆា​មិន​ត្រូវ​មាន​ទោស ព្រហ្មទណ្ឌ​ឡើយក្នុងការ​ប្រើប្រាស់​ជា​គ្រឿងកម្សាន្ត​នោះ។ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 3 d
អាមេរិក​​​ពេញ​​ចិត្ត​នឹង​ការ​​ស៊ើបអង្កេត​​របស់​​ឥណ្ឌា​អំពី​​​​ការ​ធ្វើ​ឃាត​​សកម្មជន Sikh តែ​​គូស​បញ្... Public Domain  — ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ប្រចាំ​ប្រទេសឥណ្ឌា​បាន​និយាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍​ថា ​រហូតមកដល់​ពេល​នេះ អាមេរិក​ពេញ​ចិត្តនឹង​ចំណាត់ការរបស់​ឥណ្ឌា​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ឱ្យប្រាកដ​ប្រជា​អំពី​ភាព​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ខ្ពស់ក្នុង​ផែនការ​ធ្វើ​ឃាត​ពួក​សកម្មជន​ Sikh តែ​ត្រូវ​មានវិធានការ​ថែម​ទៀត ដោយ​លោក​ហៅ​ការ​ធ្វើ​ឃាត​នេះ​ថា​ជា​«បន្ទាត់​ក្រហមមួយសម្រាប់​អាមេរិក»​ដែល​ត្រូវតែ​មាន​ផល​វិបាក។ ... វិទ្យុសម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក 3 d